1. 'نصيحتنامه / رموز ربانى'

الوصف:

Binding and script features: Deffeler kirli sarı kağıt kaplı mukavva, sırtı kahverengi deri ciltPhysical description: 70 leaves, (15 lines)/ 24x16,5 cm.Contents: Mesnevi nazım biçimiyle yazılmış olan eser münacat ve naatten sonra tevhid üzerine bir bölümle devam eder ve daha sonra çeşitli mutasvvıfların hayatlarına ait göndermelerin ve hikâyelerin yer aldığı çeşitli bölümlerle tasavvufi konular işlenir. 63b-66a arasında adını vermeyen yazar günahları için af dileyererek eserini tamamlar. Buradan itibaren bazı peygamberler hk. kısa bölümler başlar ve son olarak Hz. Muhammed’den söz edilir. Eser sondan eksiktir. Kitabın başında Mi’râciyye li-Sâbit Efendi başlığı varsa da eserin Kitabın başında “Mi’râciyye li-Sâbit Efendi” başlığı varsa da tamamı okunduğundaeserin miraciye değil mesnevi nazım biçimiyle yazılmış tasavvufi içerikli nasihat-nâme türünde bir eser olduğu anlaşılmaktadır. Gerek bu başlığın gereksesonda 70b yer alan 1132 tarihli istinsah kaydının esere büyük ihtimalle sahtecilikamacıyla sonradan eklendiği düşünülebilir. Dikkatli bir gözle bakıldığındaeserin son varağında yer alan takip kelimesinin karalandığı, dolayısıyla sondaneksik olan eseri tam gibi göstermek amacıyla bir ketebe kaydı eklendiği anlaşılıyor.Nitekim son beyitlerin muhteva bakımından da mesnevinin “hâtime”sineait olmadığı açıktır. Eser münacat ve naatten sonra tevhid üzerine bir bölümle devam eder ve dahasonra bir kısmı meşhur mutasavvıfların hayatlarından alınan kıssaların aktarıldığı çeşitli bölümler halinde didaktik bir üslupla tasavvufi konular ve kavramlarişlenir. “Fe’ilâtün mefâ’ilün fe’ilün” kalıbıyla yazılmış olan mesnevininbazı bölümlerinde f arklı vezinler de k ullanılmıştır. Başlıklar için yer ayrılmasınarağmen hiçbir bölüm başlığı yazılmamıştır. İlahî aşk konusunun işlendiğibölümde ise Leylâ ve Mecnûn hikâyesinden örneklere yer verilmiştir. Kenarda31b-32a arasında Sinan Paşa’nın Tażarru’nāme’sinden alıntılar, 65b-70b arasındada “na’t-ı enbiyâ-yı seb’a-i meşhûre-i izâm” başlığıyla yedi büyük peygambervasfında yazılmış medhiyeler yer almaktadır. Mesnevide her ne kadar eser adı, yazar adı ve telif tarihi açıkça geçmiyorsa daşairin değişik vesilelerle eserinden söz ettiği bölümlerden hareketle bazı tahminlerdebulunmak mümkündür. Meselâ Sözlerümdür gıdâ-yı ruhânî / Yazdugumdurrumûz-ı Rabbânî 12a beytinden yola çıkarak eserin adını; Bu degül andadahi belki murâd / Yûsuf’a hâsıl ola bir kuru ad // Belki şâyed ola du’âya sebeb /Okuyan bana rahmet ide taleb 12b beyitlerden de şairin adını tahmin etmekmümkündür. Dolayısıyla tabii ihtiyat kaydıyla ve bir tahmin olarak mesnevininRumûz-ı Rabbâni adını taşıdığı ve Yûsuf adlı bir şair tarafından kaleme alındığısöylenebilir. Şairin ömrünü tedris ile geçirdiğini söylemesi 40b ve Farsça birşiire eserinde yer vermesi eğitimi hakkında bir ipucudur. Eski Anadolu Türkçesiizlerinin açıkça görüldüğü eserin en geç 15. yüzyıl sonlarında telif edildiği tahminedilebilir.Mevcut kataloglarda benzeri görülemeyen bu mesnevinin tek nüsha bir eserolma ihtimali yüksektir.Paper type: Beyaz, orta kalın, aharlı, suyollu kağıtCalligraphic style: Nesih kırması / Shikasta Naskh scriptInk color: Siyah, 1b-2a’daki başlık ile süsleme noktaları kırmızıNotes: Written as two columns in 15 lines per page. Shikasta Naskh script in black ink with titles in red. The volume has hardcover.Description of script: Yaprak sayısı : 70 / Sütun sayısı : 2 / Satır sayısı : 15 / Yazı alanı boyutu : 150x88 mm / Kağıt boyutu : 242x165 mm / Yazmanın başı - sonu : 1b - 70b