'التعريفات (MS 595)
رسالة في الاستعارة (MS 597)
ملخص نتايج الفنون (MS 598)
رسالة في حادث العالم (MS 599)
رسالة في تحقيق التغليب و الترتيب (MS 600)
رسالة في زاميرش شان (MS 601A)
رسالة في تحقيق نفس األمر والفرق بينه وبين الخارج والذهن (MS 602)
ضعية ا (MS 603)
الوضعيةا (MS 604)'
- العناصر المساهمة:
- جامعة كوتش
- البيانات المساهمة:
- جامعة كوتش
- عنوان:
- 'التعريفات (MS 595)
رسالة في الاستعارة (MS 597)
ملخص نتايج الفنون (MS 598)
رسالة في حادث العالم (MS 599)
رسالة في تحقيق التغليب و الترتيب (MS 600)
رسالة في زاميرش شان (MS 601A)
رسالة في تحقيق نفس األمر والفرق بينه وبين الخارج والذهن (MS 602)
ضعية ا (MS 603)
الوضعيةا (MS 604)' - المؤلف:
- Seyyid Şerif Cürcânî Ebü’l-Hasen Alî b. Muhammed b. Alî es-Seyyid eş-Şerîf el-Cürcânî el-Hanefî d. 816 / 1413 / السيد الشريف الجرجاني ابو الحسن علي بن محمد بن علي السيد الشريف الجرجاني (MS 595)
Alî Kuşçu Alâeddîn Alî b. Muhammed d. 879 / 1474 / علي قوشجي، علاء الدين علي بن محمد (MS 597)
Rıdvân b. Kâsım / رضوان بن قاسم (MS 598)
İbn-i Kemâl Şemseddin Ahmed b. Kemal d. 940 / 1534 / س الدين احمد بن كمال ابن كمالابن كمال (MS 600) - المساهم:
- Copyist: Ahmet b. Mustafa el-Kureyşî* (MS 599)
Copyist: Ahmet b. Mustafa* (MS 600) - تاريخ المصدر:
- n.d.; n.d.; n.d.; n.d.; n.d.; 1845; n.d.; n.d.; n.d.; n.d.; n.d.
- الوصف:
- Binding and script features: MS 595: Tamamı deri, vişne çürüğü renkli, mukavva cilt. Tezhip özellikleri : Söz başları kırmızı mürekkeple imla edilmiştir.MS 597: Tezhip özellikleri : Bazı kelimelerin üst tarafları kırmızı mürekkeple imlâ edilmiştir.MS 598: Tezhip özellikleri : Konu başlıkları kırmızı mürekkeple imlâ edilmiştir. 201b, 202b ve 203a’da kırmızı mürekkeple imlâ edilmiş içiçe daireler vardır.MS 600: Tezhip özellikleri : Ayetlerin ve konu başlarının üst tarafları kırmızı mürekkeple imlâ edilmiştir.MS 602: Tezhip özellikleri : 214a’daki eser ismi ile bazı kelimelerin üst tarafları kırmızı mürekkeple imlâ edilmiştir. MS 604: Tezhip özellikleri : Ayetlerin üst tarafları kırmızı mürekkeple imlâ edilmiştir.Contents: 'Birbirinden farklı 10 adet yazmanın bir araya getirilmesiyle oluşturulmuş ve ciltlenmiş bir eserdir (Yazma numaraları : MS 595, MS 596, MS 597, MS 598, MS 599, MS 600, MS 601, MS 602, MS 603, MS 604) MS 595: Seyyid Şerif Cürcânî’nin İslâmî ilimlere dair alfabetik terimler sözlüğüdür. Değişik ilim dallarına ait 1500 kadar terimi alfabetik olarak ilk defa bir araya getirmesiyle tanınan eserde tefsir, hadis, fıkıh, kelâm, tasavvuf, Arap dili ve edebiyatı, felsefe, mantık, matematik, astronomi, tıp gibi ilimlerde kullanılan önemli terimlere yer verilmiştir. Terimlerin öncelikle sözlük anlamlarına yer verilmiş olup bazılarında ise doğrudan terim anlamlarına yer verilmiştir. Eserin birçok baskısı bulunmaktadır (Paris, İstanbul, Kahire, Saint Petersburg, Beyrut, Tebriz, Tahran). Aynı zamanda Fransızca, Farsça ve Türkçe tercümeleri bulunan esere Muhammed Abdürraûf el-Münâvî et-Tevkîf ‘alâ Mühimmâti’t-Ta’ârîf adıyla bir zeyil yazmıştır. İsmail Hakkı Bursevî ise eserin belli bir kısmı için Risâletü’l-Hazerât ismiyle şerh yazmıştır. Eser üzerine başka çalışmalar da vardır. Eser Arif Erkan tarafından Türkçeye tercüme edilmiştir Ek bilgiler: On bir eserli mecmuanın birinci eseridir. Eserin elimizdeki nüshası son taraftan eksik olup eser 31b’den itibaren başlamaktadır. Öncesindeki yapraklarda 1a’da Câmi’u-sagîr’den Arapça nakil vardır. 1b boştur. IIa’da silinmiş temellük mührü ve fevâid, 2b-3a’da fıkıh, dil ve mantığa dair fevâid, 3b’de “el” takısına dâir fevâid vardır. 4a-8b boştur. 9a-10a’da hadisler ve mev‘ize, 10b-13a’da Kevser Suresi’nin tefsiri; 13b-14a’da Hamd’e dair şerh vardır. 14b-16a boştur. 16b-17a’da tefsir ve mev‘izeye dair fevâid vardır. 17b-19a boştur. 19b-21a’da çoğunluğu et-Tarîka - tü’l -Muhammediyye şerhi’nden alıntılar, 21b-22a’da hadis rivayetleri, 22b’de tefsir vardır. 23a boştur. 23b’de tefsir ve hadis rivayetleri vardır. 24a boştur. 24b-25b’de Me‘âlimu’t-Tenzîl isimli eserden nakil vardır. 26a boştur. 26b-27b’de “Yedinci bab, cennet ve cennettekilerin övgüsü hakkındadır,” başlıklı mev ‘ize, 27b-28b’de “Ondokuzuncu bab, kabir azabı hakkındadır,” başlıklı fevâid vardır. 29a boştur. 29b’de tefsir vardır. 30a boştur. 30b’de kulların fiillerine ve Kelâmullah’a dâir fevâid vardır. 92b boştur. Derkenarlar büyük ölçüde boştur. Az sayıdaki derkenarda ise minhuvât vardır; bazı yapraklarda metne sığmayan kelimeler müstensih tarafından derkenara yazılmıştır.MS 596: Arapça olan bir buçuk varaklık risalede kulların fiillerinin altı çeşit sonuç doğu - rabileceği belirtildikten sonra bu filler anlatılmaktadır. Derkenardaki Mehmed Emin’den yapılan ilk nakilde ise bu ihtimallerin altı değil dokuz olduğu şeklinde bir itiraz vardır. Eserin müellifi olarak Musa el-Pehlevânî Tokâdî kayıtlıdır. Farklı kataloglarda ise Musa el-Pehlevânî Tokâdî’nin vefat tarihinin 1133/1721 olduğu belirtilmektedir. Müellifin el-Pehlevâni sıfatı ve vefat tarihi bu bilgilerden yola çıkarak yazılmıştır. Ek bilgiler: On bir eserli mecmuanın ikinci eseridir. İstinsah kaydında müstensih, zaman ve mekâna dair bilgi yoktur. Derkenarda İbnu’ş-Şeyh Mehmed Emin’den iki, Şer - hu’l-Mevâkıf’tan bir nakil vardır; bir tane de minhuvât bulunmaktadır.MS 597: Meşhur Osmanlı âlimi Ali Kuşcu’nun bu risalesinde dilin delalet açısından özellik leri tartışılmaktadır. Müellif esere lafzı kısımlarına ayırarak başlamaktadır. İsmail Ayvalı’nın şerh ettiği Risâle fi’l-İsti‘âre’nin Musa Yıldız tarafından da edisyon kritiği ve tercümesi yapılmıştır (bkz. Kaynakça). Ek bilgiler: On bir eserli mecmuanın üçüncü eseridir. İstinsah kaydında müstensih, zaman ve mekâna dair bilgi yoktur. 147a boştur. 147b’de pratik tıbba dair Türkçe fevâid var dır. 148a-148b boştur. Metne sığmayan bazı kelimeler müstensih tarafından der kenara yazılmıştır. Nüsha reddâdelidir.MS 598: Nevî Efendi’nin İlimlerin tasnifine dair kaleme aldığı Netâyicü’l-Funûn isimli eserin Rıdvan b. Kasım tarafından yapılmış Türkçe muhtasarıdır. Eserde mukaddime yoktur. Kaynak eserde 12 ilmin tanım, faide, garaz gibi kavramlar bağlamında ele alınmaktadır. Ek bilgiler: On bir eserli mecmuanın dördüncü eseridir. İstinsah kaydında müstensih, zaman ve mekâna dair bilgi yoktur. 199b’de besmeleden sonra eserin ismi yazılıdır. Der kenarlarda 201b, 202b ve 203a’da kırmızı mürekkeple imlâ edilmiş astronomiye dair iç içe daireler ve birkaç tane minhuvât vardır. Nüsha reddâdelidir.MS 599: Alemin muhdes olduğu önermesinde selefin icma ettiğini belirterek başlayan ri salede her muhdesin zorunlu olarak bir muhdisi olacağı belirtildikten sonra bu kıyasın tahlili yapılmakta ve varlık kategorilerine değinilmektedir. Müellifin ismi istinsah kaydından tespit edilmiştir. Ek bilgiler: On bir eserli mecmuanın beşinci eseridir. Ahmed b. Mustafa el-Kureyşî tarafından istinsah edilmiştir. Müstensih müellifi ‘hocamızın hocası’ diye takdim etmektedir; bu da nüshaya ayrı bir değer katmaktadır. İstinsah tarihi yoktur. Fakat bu mecmu adaki bir sonraki bir yapraklık risalenin müstensihi de Mustafa b. Ahmed’tir ve o nüshanın tarihi 1261/1845’tir. Bu nüshanın tarihi de 1261/1845 olabilir. Müsten sih istinsahı bitirdiği esnada Bur’da Yeni Daire (?) Medresesi’nde bulunduğunu ve Sadık el-Kayserevî’den izin aldıktan sonra istinsahı yaptığını belirtmektedir. Müstensihin izin ile kastettiği (teezzun) icazet/mülazemet olmalıdır. 209a-b’de Saçaklızâde’nin Neşrü’t-Tavâli‘ isimli eserinden iktibas vardır. Derkenarlar boştur. Nüsha reddâdelidir. MS 600: Meşhur Osmanlı bilgini Kemalpaşazâde’nin bir yapraklık bu risalesinde Arap edebiyatı istılahlarından “Tağlîb” konu edinilmektedir. Ek bilgiler: On bir eserli mecmuanın altıncı eseridir. Nüshanın istinsahı Ahmed b. Mustafa el-Kureyşî tarafından 1261/1845’te bitirilmiştir. 210a’da üçgenin iç açılarına dair başka bir eserden alınan ve yine Ahmed b. Mustafa tarafından istinsah edilmiş yaprak vardır. Ahmed b. Mustafa başka bir eserin parçası olan bu yaprak için risale tanımlaması yapmaktadır. Fakat bu yaprağın hangi eserin parçası olduğu tespit edilememiştir. Diğer yandan Mustafa b. Ahmed bu kayıtta tarih olarak 1271/1854- 5 tarihini vermektedir. Tarihlerin birisinde yanlışlık yoksa birbirini müteakip iki yaprak aynı hat ve aynı kalemle on yıl arayla istinsah edilmiştir. Bu da en az on yıldır bu mecmuanın ya da henüz mecmuaya dahil olmamış bu nüshanın ve bu yaprağın müstensih Mustafa b. Ahmed’te olduğunu göstermektedir. Bu gösterile nin gösterileni ise müstensihin bu nüshayı kendisi için istinsah etmiş olduğu, yani bu istinsah kaydının dolaylı bir temellük kaydı olduğudur. Derkenar boştur.MS 601: Hadis usulüne dair kaleme alınan eserin mukaddimesinde müellif muhaddis ve usûl-i hadisçilerin, hadislerin taksiminde farklı görüşler ileri sürdüklerini ve ken disinin de eseri bu yüzden kaleme aldığını belirtmektedir. Eserin müellifi tespit edilememiştir.Ek bilgiler: On bir eserli mecmuanın yedinci eseridir. İstinsah kaydı yoktur fakat bu mecmua daki bir önceki ve bir sonraki risalelerin müstensihi Ahmed b. Mustafa tarafından istinsah edilmiş olmalıdır. 210b boştur. 212a’da Kasım isimli bir kimseden nakille olağanüstülüğün sekiz çeşidine dair Arapça fevâid vardır. 212b boştur. Derkenar lar boştur. Nüsha reddâdelidir.MS 601A: Şan zamirinin kıyasa muhalif olarak beş şekilde kullanılmasını konu edinen bir yapraklık risaledir. İstisah kaydında müellifinin Mehmed Zenremi (?) isimli kimse olduğu belirtilmektedir. Ek bilgiler: On bir eserli mecmuanın sekizinci eseridir. Ahmed b. Mustafa el-Kureyşî tarafından 1261/1845’de istinsah edilmiştir. Derkenar boştur. 212b boştur.MS 602: Bu bir varaklık risalede "şey"in bilgisi\'nin nasıl elde edileceğini konu edinen nefsü\'l-emr teorisi ele alınmaktadır.Ek bilgiler: On bir eserli mecmuanın dokuzuncu eseridir. İstinsah kaydı yoktur. 214b’de umum-i mecaz ile umum-ı müşterek arasındaki farka dair Hasan Çelebi imzalı not vardır. Aynı yaprakta yine Hasan Çelebi imzasıyla sarfa dair başka bir not daha var dır. 215a’da Arapça dua vardır. 215b-218a’da belagâtContents: mantıkContents: felsefeContents: tefsirContents: usul-i fıkıh ilimlerine dair fevâid vardır. Bu fevâidlerden bazıları bu mecmuadaki bazı nüshaların da müstensihi olan Ahmed b. Mustafa’ya aittir ve hocası Sadık Kayse revî’den nakil yapmaktadır. MS 603: Vaz‘ ilminin kurucusu olduğu kabul edilen el-Îcî’nin vaz‘iyye risalesidir. Âdâbu’l-Bahs ve Âdâbu’l-Adudiyye olarak da bilinen ve asırlarca medreselerde okutulup ezberleni len el-Îcî’nin bu eseri istidlal yolu ve metodlarını konu alan yarım varaklık muhtasar bir metindir. Bir mukaddimeContents: bir tenbîhContents: bir taksim ve bir hatimeden oluşan risalenin birinci kısmında mantıkî bir taksim yapılmaktaContents: ikinci kısımda yer alan tasnifin mevcûdatla ilgisinin kurulması gerektiğine değinilmekteContents: üçüncü kısımda ise bu alâ ka temellendirilmektedir. Taksim bölümü literatürün oluşturan temel meselelerin ele alındığı yerdir. Eserin üzerine birçok şerh ve haşiye yapılmıştır. Ek bilgiler: On bir eserli mecmuanın onuncu eseridir. Elimizdeki metin münazara metinlerinin olduğu mecmuaya sonradan eklenmiştir. İstinsah kaydı yoktur. Derkenar boştur. MS 604: İstinsah kaydında Saçaklızâde’ye isnâd edilen risalede Allah’ın varlığının kendi zatından olduğuContents: maddeden mücerret olduğuContents: cisim veya atomdan ibaret olma dığıContents: mekân ve yönden münezzeh olduğu gibi kelam meseleleri ele alınmaktadır. Risalede Şerhu’l-MevâkıfContents: et-Tefsîrü’l-KebîrContents: Şerhu’l-Mekâsıd kitaplarına atıf yapılmaktadır. Ek bilgiler:On bir eserli mecmuanın on birinci eseridir. İstinsah kaydı yoktur; fakat bu mec muadaki bazı nüshaların müstensihi olan Ahmed b. Mustafa tarafından istinsah edilmiş olmalıdır. Risaleden sonra yedi yaprak daha vardır. 219a’da Hasan Çe - lebiContents: Dede CöngiContents: Bahru’l-‘Ulûm’dan nakiller vardır. Aynı yapraktaki bir fevâidin altında ise “üstaddan bu şekilde işitildiContents: ” kaydı vardır. Bu notu yazan müstensih Ahmed b. Mustafa olmalıdır. 220a’da Ahmed b. Mustafa Kureyşî imzasıyla Tef sîru’l-Kebîr’den nakil vardır. 220b’de Türkçe ve Arapça tılsımlar bulunmaktadır. 221a’da münazaraya dâir fevâidContents: 221b-222b’de tefsir ve sarfa dair fevâid yer alır. 223a’da Arapça beyitler ve dualarContents: 225a’da Arapça beyitlerContents: 225b’de Arap - ça-Türkçe manzumeler ve Ahmed b. Mustafa’nın çocuğunun tevellüt kaydı vardır (2 Cemaziyelevvel 1263/18 Nisan 1847). 226a’da fıkhî fevâidContents: 226b’de Arapça beyit vardır. Mecmuaya dair: Elimizdeki mecmua bir risale mecmuasıdır. Mecmuada müstensihler öne çıkmaktadır. İlk üç nüshada istinsah kaydı yoktur; fakat bu nüshaların üçü de aynı müstensih elinden çıkmış olmalıdır. Bunun üç karinesi vardır: birincisiContents: yazı karakteri benzemektedir. İkincisiContents: nüshalarda metne sığmayan bazı kelimeler derkenarlara yazılmıştır. Üçüncüsü ve daha önemlisi ise alışılageldiğin dışında bazı yaprakların “a” yüzünde de reddâde yazmaktadır. Mecmuada dikkat çeken diğer müstensih ise Ahmed b. Mustafa el-Kureyşî’dir. Mustafa b. Ahmed mülazemetini henüz tamamlamış bir molla olmalıdır. Büyük bir ihtimalle mecmuada istinsah ettiği nüshaları da kendisi için çoğaltmıştır. Bazı notların altında hocalarına atıf yapar. Müstensih en az bir kere evlilik yapmıştır ve en az bir çocuğu vardır. Nitekim 225b’de çocuğunun doğum tarihi atılmıştır. Fakat bu kayıt Ahmed b. Mustafa tarafından değil bilakis onun adına başkası tarafından yazılmış gibidir. Çünkü burada müstensihten Ahmed Efendi olarak bahsedilmektedir. Bu tevellüt kaydında dikkat çeken diğer bir ifade ise müstensih Ahmed’in babasından Molla olarak bahsedilmesidir. Oysa Ahmed b. Mustafa bu mecmuadaki hiçbir kayıttta babasından Molla olarak bahsetmemektedir. Bu da bu kaydın Ahmed b. Mustafa’yı tanıyan başka biri tarafından atıldığını düşündüren ikinci bir karine olduğu gibi müstensihin ilmiyeli bir aileye mensup olduğunu da göstermektedir. Öte yandan müstensih Mustafa b. Ahmed’in her ne kadar nisbesi Kureyşî olsa da yazma pratikleri ve yaptığı kimi hatalar onun Arap değil Acem olduğunu düşündürmektedir.'Paper type: MS 595, MS 596, MS 597, MS 598, MS 599, MS 600, MS 601, MS 601A, MS 602, MS 603, MS 604: Filigranlı, az aherli, açık renkli, orta kalınlıkta kağıtCalligraphic style: MS 595, MS 596, MS 597, MS 601, MS 603:Nesih / Naskh script;MS 599, MS 600: Talik / Taʿlīq script;MS 604: TalikInk color: SiyahDescription of script: MS 595: Yaprak sayısı : 31b-91a / Sütun sayısı : 1 / Satır sayısı : 21 / Yazı alanı boyutu : 110x175 mm / Kağıt boyutu : 160x230 mm.MS 596: Yaprak sayısı : 141b-1142b / Sütun sayısı : 1 / Satır sayısı : 20, 21, 7 / Yazı alanı boyutu : 155x75 mm / Kağıt boyutu : 235x160 mm. MS 597: Yaprak sayısı : 142b-146b / Sütun sayısı : 1 / Satır sayısı : 21 / Yazı alanı boyutu : 140x80 mm / Kağıt boyutu : 160x230 mm.MS 598: Yaprak sayısı : 199b-207b / Sütun sayısı : 1 / Satır sayısı : Değişken / Yazı alanı boyutu : 80x110 mm / Kağıt boyutu : 160x230 mm.MS 599: Yaprak sayısı : 208a-209a / Sütun sayısı : 1 / Satır sayısı : 32-32-14 / Yazı alanı boyutu : 120x200 mm / Kağıt boyutu : 160x230 mm. MS 600: Yaprak sayısı : 209b / Sütun sayısı : 1 / Satır sayısı : 18 / Yazı alanı boyutu : 100x130 mm / Kağıt boyutu : 160x230 mm. MS 601: Yaprak sayısı : 211a-212-a / Sütun sayısı : 1 / Satır sayısı : 21-31-15 / Yazı alanı boyutu : 110x180 mm / Kağıt boyutu : 160x230 mm. MS 601A: Yaprak sayısı : 213-a / Sütun sayısı : 1 / Yazı alanı boyutu : 110x180 mm / Kağıt boyutu : 160x230 mm. MS 602: Yaprak sayısı : 214a-214b / Sütun sayısı : 1 / Satır sayısı : 18 / Yazı alanı boyutu : 90x150 mm / Kağıt boyutu : 160x230 mm. MS 603: Yaprak sayısı : 218b-218b / Sütun sayısı : 1 / Satır sayısı : 26 / Yazı alanı boyutu : 100x180 mm / Kağıt boyutu : 160x230 mm. MS 604: Yaprak sayısı : 219b / Sütun sayısı : 1 / Satır sayısı : 13 / Yazı alanı boyutu : Değişken / Kağıt boyutu : 160x230 mm.
- اللغة:
- العربية
التركية العثمانية (من ١٥٠٠ إلى ١٩٢٨) - نوع المصدر:
- Text
- النوع (Raw):
- المخطوطات
- (EDM) النوع:
- نص
- الموضوع:
- Manuscripts, Arabic; Manuscripts, Turkish; Arabic language -- Dictionaries -- Early works to 1700; Arabic language -- Rhetoric -- Early works to 1800; Arabic language -- Figures of speech -- Early works to 1800; Encyclopedias and dictionaries, Turkish -- Early works to 1800; Science -- Turkey -- Early works to 1800; Science -- Islamic Empire -- Early works to 1800; Hadith; Hadith -- Criticism, interpretation, etc.; Arabic language -- Grammar -- Early works to 1800; Arabic language -- Semantics -- Early works to 1800; Arabic language -- Philology -- Early works to 1800; Language and languages -- Philosophy -- Early works to 1800; Koran -- Readings
- المنشأ:
- Donator: Salim Erel
- حقوق معيار دبلن كور:
- "Bu websitesindeki tüm görüntü ve materyaller görüntüleme amaçlıdır bu nedenle kullanıcılar Koç Üniversitesi'nden yazılı izin alınmaksızın herhangi bir biçimde kopyalama, çoğaltma, herhangi bir biçimde dağıtım, değiştirme, uyarlama veya ekleme yapamazlar. İlgili kanuna istinaden izin verilen eğitim ve öğretim faaliyetleri kapsamında materyallerin kullanımına bağlı şartlar eser sahibi ve/veya Koç Üniversitesi'ne aittir. Daha fazla bilgi için: digitalresources@ku.edu.tr. / All images and materials are for viewing purposes and users may not copy, reproduce, distribute in any form, perform, alter, adapt or add to materials in whatsoever form without express written consent of Koç University. Any educational and academic uses which are permitted under the compliance to the relevant laws must credit the Author and Koç University. For more information, contact us at: digitalresources@ku.edu.tr."
- المُعرِّف:
- PJ6620 .J87
Manuscript item number: MS 595, MS 596, MS 597, MS 598, MS 599, MS 600, MS 601, MS 601A, MS 602, MS 603, MS 604;No. 314/1, No. 314/2, No. 314/3, No. 314/4, No. 314/5, No. 314/6, No. 314/7, No. 314/8, No. 314/9, No. 314/10, No. 314/11 - الصيغة:
- JPEG
- جزء من:
- Koç University Manuscripts Collection