Binding and script features: Kahverengi, çiçek desenli çerçeveli, mıklepli, deri ciltPhysical description: 2 manuscripts in 1 volume/ 20,5x12 cm.Contents: Birbirinden farklı 2 adet yazmanın bir araya getirilmesiyle oluşturulmuş ve ciltlenmiş bir eserdir (Yazma numaraları : MS 79, MS 80). MS 79 : Eser Hacı Bayram’ın “Çalabım bir şar yaratmış / İki cihan arasında” mısralarıyla başlayan şiirinin tasavvufî şerhidir. MS 80 : Eser Latin harfleriyle de yayımlanmıştır. Menakıb-ı Eşrefzade, haz. A. Uçman, Kitabevi, İstanbul, 2007.Paper type: MS 79, MS 80 : Sarı, ince kağıtCalligraphic style: MS 79, MS 80 : Nesih / Naskh scriptInk color: MS 79 : Siyah, en baştaki ana başlık ve şerh edilen mısralar kırmızı. MS 80 : Siyah, en baştaki ana başlık, bazı söz başları ve keşideler kırmızıNotes: Two different manuscripts bound in one volume. Written in 15 lines per page. Naskh script in black ink with captions in red. Brown leather binding with flap.Description of script: Ms 79 : Yaprak sayısı : 46 / Satır sayısı : 15 / Yazı alanı boyutu : 110x65 mm / Kağıt boyutu : 205x123 mm / Yazmanın başı - sonu : 1b - 46a ; MS 80 : Yaprak sayısı : 47 / Satır sayısı : 15 / Yazı alanı boyutu : 110x65 mm / Kağıt boyutu : 205x123 mm / Yazmanın başı - sonu : 48b - 95a
Binding and script features: Desenli yeşil kâğıt kaplı mukavva, sırtı bordo bez ciltPhysical description: 2 manuscripts in 1 volume, (21 lines)/ 22,5x17 cm.Contents: Bu cilt, birbirinden farklı 2 ayrı yazmanın bir araya getirilmesiyle oluşturulmuştur (Yazma numaraları : MS 229, MS 230). Her iki eser de Osmanlıca yazılmıştır ve 1809 yılına tarihlenmiştir. MS 229 : Eser Hacı Bayram’ın “Çalabım bir şar yaratmış / İki cihan arasında” mısralarıyla başlayan şiirinin tasavvufî şerhidir. 8a-11b arasında metin der-kenarda devam eder. MS 230 : Eser Yunus Emre’nin “Çıkdım erik dalına anda yedim üzümü / Bostan ıssı kakıdı der ne yersin kozumu” mısralarıyla başlayan şiirinin tasavvufî şerhidir. 21b-23b arasında metin der-kenarda devam eder.Paper type: MS 229, MS 230 : Kremrengi, orta kalın, aharlı, filigranlı, suyollu, mıstarlı kağıtCalligraphic style: MS 229, MS 230 : Nesih / Naskh scriptInk color: MS 229, MS 230 : Siyah, keşideler, şerh edilen beyitler ve yazı alanı çerçevesi kırmızıNotes: Two different manuscripts bound in one volume. Written in 21 lines per page. Naskh script in black ink with captions and borders in red. Paperback covered with green paper.Description of script: MS 229 : Yaprak sayısı : 19 / Satır sayısı : 21 / Yazı alanı boyutu : 165x105 mm / Kağıt boyutu : 225x170 mm / Yazmanın başı - sonu : 1b - 19b. MS 230 : Yaprak sayısı : 10 / Satır sayısı : 21 / Yazı alanı boyutu : 165x105 mm / Kağıt boyutu : 225x170 mm / Yazmanın başı - sonu : 19b - 29b
Binding and script features: Deffeler ebru kaplı mukavva, sırtı kahverengi deri, mıklepli. Tezhip özellikleri : 1b Mavi ve kırmızı zemin üzerine altın üzerinde Sûdî Efendi yazan yaldızlı serlevha. 1b-2a’da yazı alanı çift altın varak çerçeve içinde.Physical description: 313 leaves, (27 lines)/ 22x14,5 cm.Contents: 1a’da birkaç hadis ve ayet ile çok sayıda Farsça beyit ve kısa açıklamaları. Eser Şeyh Sa’dî-i Şîrâzî’nin Gülistān adlı meşhur eserinin şerhidir. Bazı sayfa kenarlarında kısa notlar ve çok sayıda “redd-i Şem’î”, “redd-i Sürûrî”, “redd-i Lâmi’î”, “redd-i İbni Seyyid Ali”, “redd-i Kânî” gibi diğer şarihlere itirazlar bulunmaktadır. En sonda 313b ve 314a-b’de dua ve fevaid kayıtları yer almaktadır.Paper type: Beyaz, aharlı, filigranlı, suyollu kağıtCalligraphic style: Nesih kırması / Shikasta Naskh scriptInk color: Siyah, başlıklar, söz başları, keşideler ve yazı alanı çerçevsi kırmızıNotes: Written in 27 lines per page. Shikasta Naskh script in black ink with captions and borders in red. Brown leather binding with flap.Description of script: Yaprak sayısı : 313 / Satır sayısı : 27 / Yazı alanı boyutu : 165x90 mm / Kağıt boyutu : 222x145 mm / Yaznanın başı - sonu : 1b - 313a
Binding and script features: CiltsizPhysical description: 6 leaves, (17 lines); 20x14 cmContents: Eser Hz. Ali’nin Kümeyl b. Ziyad’a söylediği sözlerin Abdurrezzak Kâşâni tarafından şerhidir. Hz. Ali’nin Kümeyl b. Ziyâd’a öğütleri hk. bkz. TDVİA, C. 26, s. 550Paper type: Sarı, mıstarlı, son dönem kağıdıCalligraphic style: Nesih / Naskh scriptInk color: Siyah; alıntılar ve söz başları kırmızıNotes: Written in 17 lines per page. Naskh script in black ink with red titlesDescription of script: Yaprak sayısı : 6 / Satır sayısı : 17 / Yazı alanı boyutu : 140x75 mm / Kağıt boyutu : 198x140 mm / Yazmanın başı - sonu : 1b - 6a
Binding and script features: Yeni bordo bez ciltPhysical description: 360 leaves, (27 lines)/ 24x16,5 cm.Contents: Girişte, şârih Mesnevî’nin Mevlânâ’ya aidiyeti tartışmalı yedinci cildini 1035 / 1625 tarihinde tespit ettiğini ve şerhetmeye karar verdiğini bildirir ve Mesnevî’nin neden yedi cilt olduğu hakkında bazı açıklamalarda bulunur. 130b’den sonra bir eksiklik vardır. 2a ve 360a’da eserin İzmirli Hüseyin Hüsnü Baba’ya ait olduğu kayıtlıdır.Paper type: Beyaz, orta kalın, filigranlı, aharlı, suyollu Avrupa kağıtCalligraphic style: Talik / Taʿlīq scriptInk color: Siyah, keşideler, bazı beyitler ve iktibaslar kırmızıNotes: Written in 27 lines per page. Taʿlīq script in black ink with captions in red. Claret red leather binding.Description of script: Yaprak sayısı : 360 / Satır sayısı : 27 / Yazı alanı boyutu : 160x86 mm / Kağıt boyutu : 240x165 mm / Yazmanın başı - sonu : 1b - 359b
Binding and script features: Ebru kaplı mukavva kapak, ortada baskıyla yapılmış, yaprak desenli beyzi şemse var, sırtı siyah meşin. Tezhip özellikleri : 1a: basit mihrabiyePhysical description: 14 leaves, 15 lines (21 on the statements)/ 26.5x17 cm.Contents: 1b-3a: Eserin nasıl yazıldığı hakkında giriş niteliğinde açıklamalar/ 3b-14a: ruz-name (takvim) cetvelleri. Yazar, girişte Şeyh Vefâ’ya ait ruz-namenin önce Tâlib adlı bir derviş tarafından müşkilleri halledilerek yeniden düzenlendiğini bildirir ve kendi eserinin de aslında Tâlib’in şerhinden çok farklı olmadığını ama bazı halli güç noktaları daha anlaşılır hale getirdiğini söyler. Sondaki bilgilerden eserin 1230 civarında düzenlendiği tahmin edilebilir.Paper type: Beyaz, suyollu, aharlı kağıtCalligraphic style: Nesih / Naskh script Ink color: Siyah, başlıklar, söz başları, yazı alanı çerçeveleri ve tablolardaki bazı rakamlar kırmızıNotes: Written in 14 lines per page. Naskh script in black ink with captions and borders in red. Brown leather binding has medallion, şemse.Description of script: Yaprak sayısı : 14 / Satır sayısı : 15 (tablolarda 21) / Yazı alanı boyutu : 225x125 mm / Kağıt boyutu : 265x168 mm / 3b’den itibaren tablolar halinde takvim cetvelleri / Yazmanın başı - sonu : 1b - 14a
Binding and script features: Açık kahverengi, mıklepli, kalın baskı çerçeveli, son dönem cildi. Tezhip özellikleri : 1b-2a’da özensiz ve acemice çift taraflı çiçek desenli, tığlı serlevha, altın yaldızlı çerçeve/ ayrıca bütün sayfalar kırmızı çerçeve içindePhysical description: 192 leaves, (13 lines) / 16x10.5 cm.Contents: 191b: telkin duası; 192a-b: fevaid kayıtları vardır. Eser Birgili (Birgivî) Mehmed b. Pir Ali’nin tahmînen 970 1562-63 yılında yazılan meşhur Türkçe ilmihali Vasiyet-nâme’nin en muteber şerhidir.Paper type: Krem rengi, aharlı, suyollu kağıtCalligraphic style: Harekeli nesih / Harakāt Naskh script Ink color: Siyah, konu başlıkları ve bazı kelimeler kırmızıNotes: Written in 13 lines per page. Harakāt Naskh script in black ink with caption in red. Cream leather binding with flap, repaired and in good conditionDescription of script: Yaprak sayısı : 192 / Satır sayısı : 13 / Yazı alanı boyutu : 113x57 mm / Kağıt boyutu : 161x105 mm / Yazmanın başı : 1b - Yazmanın sonu : 191a
Binding and script features: Sırtı deri kaplı, ebru desenli, miklepli mukavva cilt. MS 589, Tezhip özellikleri : Cetveller ve metin kırmızı mürekkeple imlâ edilmiştir.MS 590, Tezhip özellikleri : Cetveller ve kaynak metin kırmızı mürekkeple imlâ edilmiştir.Physical description: 2 manuscripts in 1 volume, (17 lines)/ 20,5x12,5 cm.Contents: Birbirinden farklı 2 adet yazmanın bir araya getirilmesiyle oluşturulmuş ve ciltlenmiş bir eserdir (Yazma numaraları : MS 589, MS 590). MS 589: İzzeddin ez-Zencânî’nin sarf ilmine dair kaleme aldığı el-ʿİzzî fi’t-tasrîf adlı eserine Teftâzânî’nin yazdığı şerhtir. Osmanlı medreselerinde yaygın olarak okutulan ve sarf cümlesi olarak bilinen beş eserden birisi olan ve el-Mebâdî fi’t-Tasrîf, et-Tasrîf gibi isimlerle de anılan kaynak metin el-Îzzî’de sarf ilminin tarifi ile fiillerin harf sayılarına ve türlerine göre tasnifi yapılır. Daha sonra i‘lâl kâidelerinin açıklaması yapılarak illetli fiillerin istisnaî hâlleri zikredilir. Kitabın sonlarında ise ism-i za man ve ism-i mekân konu edilir. Bu esere Teftâzânî dışında Cürcânî ve Aliyyü’l-Kârî başta olmak üzere pek çok âlim tarafından şerh yapılmış, bu şerhler üzerine de birtakım haşiyeler yazılmıştır. Teftâzânî’nin on altı yaşında telîf ettiği kaydedilen eser 8 Mart 1338’de tamamlanmıştır. Sıdkî İshak Efendi b. İslâm el-Çerkezî tara fından sadece mukaddimesi şerhedilen eserin İstanbul, Tahran, Kanpur, Kahire ve Bombay’da defalarca baskısı yapılmıştır. Ek bilgiler: İki eserli mecmuanın birinci eseridir. İstinsah kaydı yoktur.1a’da Hacı Şaban adına temellük kaydı ile silinmiş bir başka temellük kaydı ve “İki pâre kitab, biri Şerh-i İzzî biri Şerh-i Maksûd” yazılı not vardır; sahaf tarafından yazılmış olmalıdır. Aynı yaprakta hurufât meşki de yapılmıştır. 47b boştur. Derkenarlara tashih/mukabele kayıtları vardır. MS 590: Ebu Hanîfe’ye nispet edilen ve Osmanlı medreselerinde yüzlerce yıllık ders kitabı olarak okutulan el-Maksûd isimli sarf kitabının Veli b. Ahmed tarafından yapılmış şerhidir. Müellif sebeb-i telîf olarak çocuklarına kaynak metin Maksud’u okuturken yanında bir şerh bulunmadığını ve bu yüzden de bu eseri telîf ettiğini kaydetmekte ve eserin sebeb-i tesmiyesi olarak da el-Matlûb ile el-Maksûd’un vezin ve anlam birliğini gerekçe göstermektedir. Kaynak metin el-Maksûd’da sülâsî/rubâî mücer ret/mezît fiiller ile rubâî mücerrede mülhak vezinler tanıtılmakta ve mastardan türeyen kipler ile sahîh fiillerin çekimi yapılmaktadır. Daha sonra ise fevâid başlığı altında sarf ilmine ait meseleler ele alınmaktadır. Elimizdeki eserin (şarihin ismi belirtilmeksizin) Maksûd’un şerhlerinden Rûhu’ş-Şurûh ve İm‘ânu’n-Nazar ile bir likte baskıları yapılmıştır.Ek bilgiler: İki eserli mecmuanın ikinci eseridir. Nüshada istinsah kaydı yoktur. 48a’da kırmızı mürekkeple imlâ edilmiş sarf ilmine dair fevâid vardır. 126a’da aritmetik karala ma, 126b’de güzel yazı çalışması yapılmıştır. Az sayıdaki derkenar notlarında tas hîh kayıtları bulunmaktadır. Nüsha reddâdelidir. Mecmuaya dair: Bir sarf mecmuasıdır. İki nüshada da istinsah kaydı yoktur; fa kat iki nüshanın da (mecmuanın) aynı müstensih tarafından yazıldığı çok açıktır. Mecmuanın diğer bir özelliği ise tashîh/mukabele kayıtlarıdır. Özellikle birincisi olmak üzere iki eser de dikkatli bir göz tarafından tashîh edilerek okunmuştur.Paper type: MS 589, MS 590 : Filigranlı, az âherli, açık renkli, ince kağıtCalligraphic style: MS 589, MS 590 : Talik / Taʿlīq scriptInk color: MS 589, MS 590 : SiyahNotes: Two different manuscripts bound in this volume. Taʿlīq script in black ink. The volume is covered by a damaged leather cover.Description of script: MS 589 : Yaprak sayısı : 1b-47a / Sütun sayısı : 1 / Satır sayısı : 21 / Yazı alanı boyutu : 70x15 mm / Kağıt boyutu : 125x205 mm. MS 590 : Yaprak sayısı : 48b-125b / Sütun sayısı : 1 / Satır sayısı : 21 / Yazı alanı boyutu : Değişken / Kağıt boyutu : 125x205 mm
Binding and script features: Koyu kahverengi, zencirekli, deri, sırtı bez kaplı ciltPhysical description: 18 leaves, (15 lines)/ 20,5x13 cm.Paper type: Beyaz, aharlı, suyollu kağıtCalligraphic style: Nesih / Naskh scriptInk color: Siyah, keşideler ve söz başları kırmızıNotes: Written in 15 lines per page. Naskh script in black ink with captions in red. Dark brown leather binding. The volume is in good conditionDescription of script: Yaprak sayısı : 18 / Satır sayısı : 15 / Yazı alanı boyutu : 110x65 mm / Kağıt boyutu : 205x130 mm / Yazmanın başı : 1b - Yazmanın sonu : 18b
Binding and script features: Deri üzerine bez kaplı, miklepli kahverengi ve vişne çürüğü renkli mukavva ciltPhysical description: 146 leaves, (17 lines)/ 20x14 cm.Contents: Ahmed b. Ali b. Mesûd tarafından kaleme alınan Merâhu’l-Ervâh’ın şerhidir. Kaynak eser Merâhu’l-Ervâh sarf ilminin önemini anlatan bir girişten sonra yedi bölümde “Aksâm-ı Seb‘a”ya göre “Sahîh”den başlayarak fiil-isim kalıplarını ve bunların çekimlerinin nasıl olacağını anlatır. Osmanlı medreselerinde ders kitabı olarak okutulan kaynak eser, “Sarf Cümlesi, Sarf Mecmuası” olarak bilinen beş klasik eserden biridir. Eser üzerine birçok şerh yapılmıştır. Elimizdeki şerh de Dinkoz/ Dikgöz diye bilinen Şemseddîn Ahmed b. Abdullâh’ın (ö. 870/1465) şerhidir. Mehmed b. Nasûh tarafından istinsah edilmiştir. 1a’da Abdullah b. Hacı Halil b. Hasan b. Abdülhalim el-Karatâşî adına temellük kaydı ve iki adet silinmiş temellük mührü vardır. Mühürlerden bir tanesi Abdullah b. Hacı Halil’in olmalıdır. Nüshada üç tane kıymet kaydı vardır. İlk iki tanesi 1a’dadır; bunlardan bir tanesinde ‘yüz seksen’ diğerinde ‘sekiz’ yazmaktadır. Üçüncü kıymet kaydı ise 146a’dadır. İstinsah kaydının hemen altında nüshanın kıymetinin üç yüz olduğu yazılıdır. Bu notu ilginç kılan müstensih Mehmed b. Nasûh tarafından yazılmış olmasıdır. 1a’da serlevhanın üstünde eserin adı yazılıdır. 146a’da da nüshanın kıymetine dair not vardır. 146b-147b boştur. Özellikle baş taraflardaki bazı derkenarlarda notlar bulunmaktadır. Bu notların çoğunda kaynak yoktur, bazılarında ise Abdurrahîm’den nakil vardır. Nüsha reddâdelidir.Paper type: Filigranlı, âherli, sarı renkli, orta kalınlıkta kağıtCalligraphic style: Nesih / Naskh scriptInk color: SiyahNotes: Written as one column in 17 lines per page. Naskh script in black ink with some words underlined and borders in red. Clothbound cover has a flap.Description of script: Yaprak sayısı : 146 / Sütun sayısı : 1 / Satır sayısı : 17 / Yazı alanı boyutu : 75x145 mm / Kağıt boyutu : 140x205 mm / Yazmanın başı : 1b - Yazmanın sonu : 1b-146a
Binding and script features: Mukavva cilt. MS 436, Tezhip özellikleri : Metin olan yerler kırmızı mürekkeple imlâ edilmiştir. MS 437, Tezhip özellikleri : Önemli görülen bazı kelimelerin üst taraflarıve 39b’deki cetvel kırmızı mürekkeple imlâ edilmiştir. MS 438, Tezhip özellikleri : Önemli görülen bazı kelimelerin üst tarafları kırmızı mürekkeple imlâ edilmiştir. MS 439, Tezhip özellikleri : Önemli görülen bazı kelimeler kırmızı mürekkeple imlâ edilmiştir.MS 440, Tezhip özellikleri : Önemli görülen bazı kelimeler kırmızı mürekkeple imlâ edilmiştir.Physical description: 5 manuscripts in 1 bound, (various lines) / 21x17 cm.Contents: "Birbirinden farklı 5 adet yazmanın bir araya getirilmesiyle oluşturulmuş ve ciltlenmiş bir eserdir (Yazma numaraları : MS 436Contents: MS 437Contents: MS 438Contents: MS 439Contents: MS 440). MS 436:Belâgat ilmine dair bu eserContents: Ebü’l-Kâsım es-Semerkandî’nin el-Ferîde ve er-Risâletü’s-Semerkandiyye gibi isimlerle de bilinen Ferâidü’l-Fevâid li-Tahkîki Me‘âni'l-İsti‘ârât adlı eserine Kul Ahmet olarak tanınan Ahmed b. Muhammet b. Hıdır’ın şerhidir. Kaynak metin Ferâidü’l-Fevâid “ıkd” (gerdanlık) adı verilen üç bölüm içinde “feride” (tek taşContents: pırlanta) ismiyle on beş kısımdan oluşur. Birinci bölüm mecaz ve istiâre türlerineContents: ikinci bölüm istiâre-i mekniyyeye dair ihtilaflara ayrılmıştır. Üçüncü bölüm istiarede karine ve terşîhle ilgili konular üzerinedir. Bu metin üzerine birçok şerh ve haşiye yazıldığı gibi eser ihtisar edilip nazma da çekilmiştir. Eserin edisyon kritiği de yapılmıştır (bkz. Kaynakça).Beş eserli mecmuanın birinci eserdir. Müstensihi Hocazâde adıyla tanınan Süleyman b. Mehmed’dir. İstinsahı 1755’in Nisan-Mayıs’ında Konya’da tamamlanmıştır. Derkenarlarda yer yer haşiyeler bulunmaktadır. Nüsha reddâdelidir. MS 437:Belâgat ilmine dair bu eser el-FerîdeContents: er-Risâletü’s-Semerkandiyye vb. isimlerle de anılır. Müellif Semerkandî eserin ön sözünde istiarenin tanımıContents: çeşitleri ve alakalarına dair belâgat kitaplarında anlaşılmasını güçleştirecek biçimde ayrıntılara yer verildiğiniContents: bu sebeple konuyla ilgili bilgileri özlü biçimde ortaya koyduğunu ifade etmektedir. Risale “ıkd” (gerdanlık) adı verilen üç bölüm içinde “feride” (tek taşContents: pırlanta) ismiyle on beş kısımdan oluşur. Birinci bölüm mecaz ve istiare türlerineContents: ikinci bölüm istiâre-i mekniyyeye dair ihtilaflaraContents: üçüncü bölüm istiarede karine ve terşîhle ilgili meselelere ayrılmıştır. Risalenin üzerine otuz kadar şerh yapılmıştır. Beş eserli mecmuanın ikinci eseridir. 37a’da Selman adına imzalı Arapça na‘t vardır. Derkenarlar boştur. MS 438:Meşhur Osmanlı alimi Molla Hüsrev’in kaleme aldığı eserContents: bir mukaddime ve iki bölümden oluşmaktadır. Mukaddimede fıkıh usulü ve fıkıh tanımları yapılmaktadır. Birinci bölüm kitapContents: sünnetContents: icma ve kıyas olmak üzere dört kısma ayrılmıştır. İkinci bölüm ise hükümlerle ilgilidir. Müellif bu eserine daha sonra Mir’âtu’l-usûl isimli bir şerh yazmıştır. Mir’ât üzerine yazılmış haşiyeler de bulunmaktadır. Osman b. Mustafa el-Gelibolî tarafından Teshîlü Mirkâti’l-vüsûl ilâ ilmi’l-usûl (İstanbulContents: 1288) ismiyle Osmanlı Türkçesine çevrilen Mir’âtContents: Mirkât ile beraber Haydar Sarıoğlu tarafından Türkçeye tercüme edilmiştir. Eser Seyit Badır tarafından yüksek lisans tezi olarak da çalışılmıştır (bkz. Kaynakça). Beş eserli mecmuanın üçüncüsüdür. İstinsah kaydı yoktur. 39a’da eserin ismi vardır. 55b boştur. Derkenarlarda çok az fevâid vardır. Nüsha reddâdelidir.MS 439:Sekkâkî’nin kaleme aldığı belâgat sahasındaki kurucu metinlerden birisi olan Miftâhu’l-‘Ulûm’un üçüncü bölümünün Celâleddîn Muhammed el-Hatîb el-Kazvînî tarafından Telhîsü’l-Miftâh adıyla yapılan muhtasarıdır. Osmanlı medreselerinde ders kitabı olarak okutulan Telhîs üzerine de başta Teftâzânî olmak üzere birçok kimse tarafından çalışma yapılmıştır. ŞarihContents: Belâgat sahasında muhteva ve tertip açısından en kıymetli eser olarak takdim ettiği Miftâhu’l-‘Ulûm’daki bazı edebi kusurları gidermek üzere bu şerhi kaleme aldığını belirtmektedir. Bu edebi kusurları ise haşviyyât (gereksiz lafızlar)Contents: tatvîlât (lüzumsuz uzatmalar) ve Ta‘kîdât olarak zikretmektedir.Beş eserli mecmuanın dördüncü eseridir. 56a’da kelâm-ı kibârlar vardır. 86a-89b arasında istiâreye dair yapraklar vardır. Başka bir esere ait olması muhtemel bu yapraklar için ayrıca fiş tutulmamıştır. 90a-b boştur. Derkenarlar da birden fazla kişi tarafından yazılmış fevâid vardır. Bunların bazısı çok düzensizdir; hatta bazı yapraklara adeta karalanır gibi not tutulmuştur.MS 440:İbnü’l-Hâcib’in daha önce kendisinin kaleme aldığı Müntehe’s-sûl ve’l-emel fî fî ilmeyi’l-usûli ve’l-cedel isimli eserinin yine kendisi tarafından yapılmış ihtisarıdır. Yazarının sağlığında medreselerde ders kitabı olarak okutulmaya başlanan eser Osmanlı medreselerinin de ders kitapları arasındadır. MuhtasarContents: Muhtasaru’l-Müntehâ ve Muhtasar-ı İbnü’l-Hâcib gibi isimlerle bilinen kaynak eser üzerine içlerinde Kutbuddin Şîrâzî (ö. 710/1311)Contents: Adudiddin el-Îcî (ö. 756/1355) ve Seyyid Şerif Cürcânî (ö. 816/1413) gibi âlimlerin bulunduğu birçok kimse tarafından elliden fazla şerh yazılmışContents: bu şerhlerden bazısı üzerine de haşiyeler yapılmıştır. Bunların içerisinde en meşhur olanı Adududdin el-Îcî’nin Şerhu Muhtasari’l-müntehâ’sıdır. Beş eserli mecmuanın sonuncusudur. Eserin elimizdeki nüshası eksiktir. Bu nüshada eserin baştan on beş yaprağı bulunmaktadır: mukaddime yoktur; direkt metne geçilmiştir. Derkenarlar boştur. Ön ve arka kapaklarda Türkçe manzume vardır. Nüsha reddâdelidir."Paper type: MS 436, MS 437, MS 438, MS 439, MS 440 : Filigranlı, açık renkli, âherli orta kalınlıkta kağıtCalligraphic style: MS 436, MS 437, MS 438, MS 439, MS 440 : Talik / Taʿlīq scriptInk color: MS 436, MS 437, MS 438, MS 439, MS 440 : SiyahNotes: Five different manuscripts bound in one volume. Written as one column with various lines per page. Taʿlīq script in black ink with some words in red. The volume has paperback.Description of script: MS 436 : Yaprak sayısı : 1b-36b / Sütun sayısı : 1 / Satır sayısı : Değişken / Yazı alanı boyutu : Değişken / Kağıt boyutu : 210x170 mm / Yazmanın başı - sonu : 1b - 36b. MS 437 : Yaprak sayısı : 37b-38b / Sütun sayısı : 1 / Satır sayısı : Değişken / Yazı alanı boyutu : 155x85 mm / Kağıt boyutu : 210x170 mm / Yazmanın başı - sonu : 37b - 38b. MS 438 : Yaprak sayısı : 39b-55a / Sütun sayısı : 1 / Satır sayısı : 23 / Yazı alanı boyutu : 150x80 mm / Kağıt boyutu : 210x170 mm / Yazmanın başı - sonu : 39b - 55a. MS 439 : Yaprak sayısı : 56b-85b / Sütun sayısı : 1 / Satır sayısı : 16 / Yazı alanı boyutu : 150x65 mm / Kağıt boyutu : 210x170 mm / Yazmanın başı - sonu : 56b - 85b. MS 440 : Yaprak sayısı : 91b-106a / Sütun sayısı : 1 / Satır sayısı : 17 / Yazı alanı boyutu : 140x80 mm / Kağıt boyutu : 210x170 mm / Yazmanın başı - sonu : 91b - 106a
Binding and script features: Sırtı deri mukavva cilt. MS 623, Tezhip özellikleri : “Kâle-Ekûlu” kelimeleri kırmızı mürekkeple imlâ edilmiştir. MS 624, Tezhip özellikleri : “Kâle-Ekûlu” kelimeleri kırmızı mürekkeple imlâ edilmiştir.Physical description: 3 manuscripts in 1 volume, (15, 17 and 21 lines)/ 60x14,5 cm.Contents: Birbirinden farklı 3 adet yazmanın bir araya getirilmesiyle oluşturulmuş ve ciltlenmiş bir eserdir (Yazma numaraları : MS 623, MS 624, MS 625). MS 623: Mantık ilminde külliyat-ı hamse olarak bilinen cins, nevi, fasıl, hasse ve araz-ı ‘âm’mı konu alan Îsâgûcî türünde birçok eser kaleme alınmıştır. Esîruddin el-Ebherî’nin Îsâ gûcî fi’l-Mantık ve Risaletu’l-Esîriyye fi’l-Mantık ismiyle bilinen eseri Îsâgûcî literatü rünün en meşhur çalışmasıdır. Osmanlı medreselerinde ders kitabı olarak okutulan Ebherî’nin bu metni üzerine şerh, haşiye ve ta‘lîkâtlar yazılmıştır. İlk Osmanlı Şeyhu lislamı Molla Fenârî’nin el-Fevâidu’l-Fenâriyye’si ile Hüsâmeddin Hasan el-Kâtî’nin elimizdeki bu şerhi bunların başında gelmektedir. Îsâgûcî şerhlerinin ilki olarak bili nen bu şerh üzerine de aralarında et-Tâlişî, el-Berda‘î, Yahya b. Nasûh, Şirvânî ve Ka raca Ahmed gibi âlimlerin olduğu kimseler tarafından haşiyeler yazılmıştır. Yüksek lisans tezi olarak çalışılan eserin çeşitli baskıları da bulunmaktadır. eK BİLGİLER: Üç eserli mecmuanın birinci eseridir. Eserin elimizdeki, nüshası son taraftan ek siktir. 59a’da istinsah kaydının hemen altında Hafız Mehmet b. İbrahim b. Yusuf b. İbrahim b. Yusuf adına kırmızı mürekkeple imlâ edilmiş temellük kaydı vardır, temellük formu “Dehale fî”dir. 59b’de mantık ilmine dair fevâid vardır. Derkenar larda tashih kayıtları vardır. Nüsha reddâdelidir MS 624: Esîruddin el-Ebherî’nin Îsâgûcî fi’l-Mantık isimli meşhur metninin şerhidir. Îsâgûcî şerhlerinin ilki olarak bilinen bu şerh üzerine de aralarında et-Tâlişî, el-Berda‘î, Yahya b. Nasûh, Şirvânî ve Karaca Ahmed gibi âlimlerin olduğu kimseler tarafından haşiyeler yazılmıştır. Yüksek lisans tezi olarak çalışılan eserin çeşitli baskıları da bulunmaktadır. Ek bilgiler: Üç eserli mecmuanın ikinci eseridir. Elimizdeki nüshada istinsah kaydı yoktur. 59b’de mantık ilmine dair fevâid vardır. 78a’da hakkında araştırma yapılacak herhangi bir ilimde mutlaka bilinmesi gereken üç şeye dair Türkçe fevâid vardır. 78b’de mantığa dair manzume ve belâgata dâir fevâid vardır. Derkenarda tashih kayıtları ve Fenârî, Şemssiyye, Isâmuddîn, Muhyiddîn, Abdulkadîr, Burhan gibi müellif/eserlerden alıntılar vardır. Nüsha reddâdelidir. MS 625: 16. yüzyılda yaşamış meşhur Osmanlı mütefekkir ve âlimlerinden Taşköprülüzâde’ye ait olan Arapça eser, mantık ilminin bir konusu olan münâzara bahsini ele almaktadır. Risâle fî ilmi’l-âdâb, Risâletu’l-âdâb gibi isimlerle de bilinen eserde münazaranın tarifi, münazarada taraflara düşen vazifeler ile men‘, nakz, sâil, mu‘allil gibi kavramlar ele alınmaktadır. Hacmi küçük bu risale münazara ilminin küçük bir sözlüğü mahiyetindedir. Eser üzerine Taşköprülüzâde’nin kendisi ve İsmail Hakkı Bursevî şerh kaleme almıştır. Neşri yapılan eserin (Bağdat, 1955) Abdurrahim Güzel tarafından tahkikli tercümesi de hazırlanmıştır (bkz. Kaynakça).Ek blgiler: Üç eserli mecmuanın üçüncü eseridir. Elimizdeki nüshada istinsah kaydı yoktur. 79a’da nahve dair Arapça fevâid ve Türkçe kaside vardır. 80b’de Türkçe kaside ile mantık ve nahve dair Arapça fevâid vardır. Mecmuaya dair: Elimizdeki mecmua tarihsiz bir mecmuadır; nüshaların hiçbirin de istinsah kaydı yoktur. Mecmuanın derleyeni belli değildir. Birinci nüshada Hafız Mehmet b. İbrahim b. Yusuf b. İbrahim b. Yusuf adına bir tane tarihsiz temellük kaydı vardır fakat Hafız Mehmed mecmuanın hepsine değil sadece bu birinci nüs haya sahip olmalıdır. Nitekim temellük kaydı zahriyede değil istinsah kaydının bu lunduğu yapraktadır (59a).Paper type: MS 623, MS 624, MS 625 : Âherli, açık renkli, ince kağıtCalligraphic style: MS 623, MS 624 : Talik / Taʿlīq script. MS 625 : Nesih / Naskh scriptInk color: MS 623, MS 624, MS 625 : SiyahNotes: Three different manuscripts bound in one volume. Taʿlīq and Naskh scripts are used in black ink with 15, 17, and 19 lines per page. It has a cartoon binding with a flap.Description of script: MS 623 : Yaprak sayısı : 1b- 59a / Sütun sayısı : 1 / Satır sayısı : 19 / Yazı alanı boyutu : 145x60 mm / Kağıt boyutu : 210x155 mm. MS 624 : Yaprak sayısı : 60b- 78a / Sütun sayısı : 1 / Satır sayısı : 19 / Yazı alanı boyutu : 145x60 mm / Kağıt boyutu : 210x155 mm. MS 625 : Yaprak sayısı : 79-80a / Sütun sayısı : 1 / Satır sayısı : 15-17 / Yazı alanı boyutu : 145x60 mm / Kağıt boyutu : 210x155 mm