ملخص: ملخص مكوّن من نصوص قصيرة ومقتطفات وملاحظات عن موضوعات علمية وفلسفية، جمعها أحمد بن سليمان غوجاراتي (المتوفى سنة ١٦٨١)، واكتمل العمل في شهر ذو الحجة ١١٣٤/سبتمبر-أكتوبر ١٧٢٢ (راجع الملاحظة في ص. ٥و).آلت ملكية المخطوطة بعد ذلك إلى حفيد جامع العمل، محمد رضا ابن غلام محمد بن أحمد بن سليمان، في سورات، والذي أضاف عشرة أسطر على الظهر في ١٨ رمضان ١١٤١/ ١٧ أبريل ١٧٢٩(راجع ص. ٢٥٠ظ، الأسطر ١١-١٤).ومن بين المحتويات المطوّلة والمميزة بسهولة ما يلي:(١) مقتطف من
كتاب نزهة القلوبلقطب الدين الشيرازي [العربية] (ص. ١ظ)؛(٢) مقتطف من كتاب
ربيع الأبرارللزمخشري [العربية] (صص. ٢و-٢ظ)؛(٣) طريقة صلاة
الاستخارة[الفارسية] (ص. ٣ظ)؛(٤) مجموعة مقتطفات وملاحظات وألغاز عن موضوعات متعددة [الفارسية والعربية] (صص. ٥ظ-١٩و)؛(٥) ملاحظات عن النص التالي وموضوعات أخرى [الفارسية والعربية] (صص. ٢٣ظ-٢٥ظ)؛(٦) البيروني،
مقالة في راشيكات الهند(صص. ٢٦و-٣٥ظ)؛(٧) أبو جعفر الخازن،
برهان آخر على الشكل السابع من كتاب بني موسى[العربية] (صص. ٣٦و-٣٩و)؛(٨) مقتطفات من كتاب
صنف في فن الراجي ولطائفه،تأريخ مكةلقطب الخفي، و
كتاب في الموسيقى(روما: ١٦٥٠) لأتهانازيوس كيرﭼروس الفرنكي [العربية والفارسية] (صص. ٣٩ظ-٤٥ب)؛(٩) مقتطف من دراسة عن علم المثلّثات [العربية] (صص. ٤٦ظ-٤٩و)؛(١٠) بنو موسى،
الشكل السادس عشر من كتاب معرفة مساحة الأشكال البسيطة والكرية[العربية] (صص. ٥٠و-٥٢ظ)؛(١١) مقتطفات عن موضوعات هندسية متعددة من بينها فقرة من
كتاب الكرة والأسطوانةلأرشميدس، أساليب تحديد اتجاه القبلة في أكبرآباد وبرهانبور، ومقتطف بعنوان
الرسالة للكرة [!] المتحركة بحركة دائمة؛ ربما
كتاب الكرة المتحركةلأوطولوقس من بيتان [العربية والفارسية] (صص. ٥٣و-٥٧ظ)؛(١٢) نصير الدين الطوسي،
في بيان أنه لا يمكن أن يجتمع من عددين مربعين فردين عدد مربع، [العربية] (ص. ٥٨و)؛(١٣) لغزان لبهاء الدين العاملي، [العربية] (صص. ٧٦ظ-٨١و)؛(١٤)
تشريح الأفلاكلبهاء الدين العاملي، [العربية] (صص. ١١٣ظ-١٢٣و)؛(١٥) حسين بن إبراهيم التنكاباني،
رسالة في إثبات حدوث العالم[العربية] (صص. ١٢٥و-١٢٨و)؛(١٦) يزيد ابن معاوية،
قصيدة ميمية[العربية] (صص. ١٣١و-١٣١ظ، ١٤٦و)؛(١٧) مقتطف من الرسالة الخامسة لإخوان الصفاء في الموسيقى [العربية] (صص. ١٤٠ظ-١٤٢ظ)؛(١٨) أرشميدس،
كتاب في قسمة شكل سماه بالسيطماشيون[العربية] (صص. ١٤٣و-١٤٥و)؛(١٩) رسالة في
التوحيدلمحمد أفضل الدين [ناقص في النهاية؛ العربية] (صص. ١٨٤و-١٩١و)؛(٢٠) قسطا بن لوقا،
مقالة في البرهان على حساب الخطائين[العربية] (صص. ١٩١و-١٩٤و)؛(٢١) مقتطف من
المُحلّىتأليف ابن حزم [العربية] (صص. ٢٢٥و-٢٢٨ظ)؛(٢٢) مقتطف من أحد أعمال بهاء الدين العاملي عن الكثافة [العربية] (ص. ٢٣٣و)؛(٢٣) خالد بن صفوان فياض المعروف بـ
العروس[العربية] (صص. ٢٣٤و-٢٤١و)؛(٢٤) بهاء الدين العاملي، خاتمة من
خلاصة الحساب[العربية] (صص. ٢٤٩و-٢٥٠و)؛(٢٥) عشرة أسطر في الظهر أضافها محمد رضا ابن غلام محمد بن أحمد بن سليمان [العربية] (ص. ٢٥٠ظ).ملخص: Compendium of short texts, extracts and notes on scientific and philosophical subjects, compiled by Aḥmad ibn Sulaymān Ghūjārātī (أحمد بن سليمان غوجاراتي; d. 1681), and completed in Dhū al-ḥijjah 1134/September-October 1722 (see note on f. 5r).The manuscript was later owned by the compiler's grandson, Muḥammad Riḍā ibn Ghulām Muḥammad ibn Aḥmad ibn Sulaymān (محمد رضا ابن غلام محمد بن أحمد بن سليمان), at Surat, who added ten lines of verse on 18 Ramaḍān 1141/17 April 1729 (see f. 250v, lines 11-14).Amongst the more lengthy and readily indentifiable contents are the following:(1) Extract from Quṭb al-Dīn al-Shīrāzī (قطب الدين الشيرازي),
Kitāb Nuzhat al-qulūb(كتاب نزهة القلوب) [Arabic] (f. 1v);(2) Extract from
Rabī‘ al-abrār(ربيع الأبرار) by al-Zamakhsharī (الزمخشري) [Arabic] (ff. 2r-2v);(3) Method for
istikhārah(استخارة) prayer [Persian] (f. 3v);(4) Collection of extracts, notes and riddles on various subjects [Persian and Arabic] (ff. 5v-19r);(5) Notes on the following text and other subjects [Persian and Arabic] (ff. 23v-25v);(6) al-Bīrūnī (البيروني),
Maqālah fī rāshīkāt al-hind(مقالة في راشيكات الهند) (ff. 26r-35v);(7) Abū Ja‘far al-Khāzin (أبو جعفرالخازن),
Burhān ākhar ‘alá al-shakl al-sābi‘ min kitāb Banī Mūsá(برهان آخر على الشكل السابع من كتاب بني موسى) [Arabic] (ff. 36r-39r);(8) Extracts from
Kitāb ṣanf fī fann al-rājī wa-laṭā’ifihi(كتاب صنف في فن الراجي ولطائفه),
Ta’rīkh Makkah(تأريخ مكّة) by Quṭb al-Khafī (قطب الخفي), and
Musurgia universalis(كتاب في الموسيقى; Rome: 1650) by Athanasius Kircher (أتهانازيوس كيرﭼروس الفرنكي) [Arabic and Persian] (ff. 39v-45b);(9) Extract from a treatise on trigonometry [Arabic] (ff. 46v-49r);(10) Banū Mūsá (بنو موسى),
al-Shakl al-sādis ‘ashr min Kitāb ma‘rifat misāḥat al-ashkāl al-basīṭah wa-al-kurīyah(الشكل السادس عشر من كتاب معرفة مساحة الأشكال البسيطة والكرية) [Arabic] (ff. 50r-52v);(11) Extracts on various geometrical subjects including a passage from the
De sphaera et cylindro(Περὶ σφαίρας καὶ κυλίνδρου; كتاب الكرة والأسطوانة) by Archimedes (أرشميدس), methods for determining the direction of the qiblah at Akbārābād and Burhānpūr, and an extract entitled
al-Risālah lil-kurah al-mutaḥarikah bi-ḥarikah dā’imah(الرسالة للكرة [!] المتحركة بحركة دائمة; perhaps
De sphaera quae movertur[Περὶ κινουμένης σφαίρας; كتاب الكرة المتحركة] by Autolycus of Pitane [Αὐτόλυκος ὁ Πιταναῖος; أوطولوقس]) [Arabic and Persian] (ff. 53r-57v);(12) Naṣīr al-Dīn al-Ṭūsī (نصير الدين الطوسي),
Fī bayān annahu lā yumkin an yajtama‘ min ‘adadayn murabba‘ayn fardayn‘adad murabba‘(في بيان أنه لا يمكن أن يجتمع من عددين مربعين فردين عدد مربع) [Arabic] (f. 58r);(13) Two riddles by Bahā’ al-Dīn al-‘Āmilī (بهاء الدين العاملي) [Arabic] (ff. 76v-81r);(14) Bahā’ al-Dīn al-‘Āmilī (بهاء الدين العاملي)
Tashrīḥ al-aflāk[Arabic] (ff. 113v-123r);(15) Ḥusayn ibn Ibrāhīm al-Tankābanī (حسين بن إبراهيم التنكاباني),
Risālah fī ithbāt ḥudūth al-‘ālam(رسالة في إثبات حدوث العالم) [Arabic] (ff. 125r-128r);(16) Yazīd ibn Mu‘āwīyah (يزيد ابن معاوية),
Qaṣīdah mīmīyah(قصيدة ميمية) [Arabic] (ff. 131r-131v and 146r);(17) Extract from the Fifth Treatise (رسالة) of the Ikhwān al-Ṣafā’ (إخوان الصفاء) on music [Arabic] (ff. 140v-142v);(18) Archimedes (أرشميدس),
Kitāb fī qismat shakl samāhu bil-sīṭumāshīyūn(كتاب في قسمة شكل سماه بالسيطماشيون) [Arabic] (ff. 143r-145r);(19) Treatise on
tawḥīd(توحيد) by Muḥammad Afḍal al-Dīn (محمد أفضل الدين) [defective at end; Arabic] (ff. 184r-191r);(20) Qusṭā ibn Lūqā (قسطا بن لوقا),
Maqālah fī al-burhān ‘alá ḥisāb al-khaṭā’ayn[Arabic] (مقالة في البرهان على حساب الخطائين) (ff. 191r-194r);(21) Extract from the
al-Muḥallá(المحلّى) by Ibn Ḥazm (ابن حزم) [Arabic] (ff. 225r-228v);(22) Extract from a work by Bahā’ al-Dīn al-‘Āmilī (بهاء الدين العاملي) concerning density [Arabic] (f. 233r);(23) A qaṣīdah by Khālid ibn Ṣawān Fayyāḍ (خالد بن صفوان فياض) known as
al-‘Arūs(العروس) [Arabic] (ff. 234r-241r);(24) Bahā’ al-Dīn al-‘Āmilī (بهاء الدين العاملي), the conclusion (خاتمة) from the
Khulāṣat al-ḥisāb(خلاصة الحساب) [Arabic] (ff. 249r-250r);(25) Ten lines of verse by Muḥammad Riḍā ibn Ghulām Muḥammad ibn Aḥmad ibn Sulaymān (محمد رضا ابن غلام محمد بن أحمد بن سليمان) [Arabic] (f. 250v).الوصف المادي: المادة: ورقيةالأبعاد: حجم الورقة ١٩٥ × ١٣٠ مم [مساحة الكتابة ١٣٥ × ٨٥ مم]ترقيم الأوراق: ترقيم أوراق عربي شرقي بالحبر الأسود؛ ترقيم مكتب الهند بأرقام عربية غربية مختوم بالحبر الأسودالتسطير:
مسطرة؛ متوسط ١٧ سطر للصفحة؛ مسافة عمودية ١٣ سطر لكل ١٠ سمالخط:
نسخالناسخ هو أحمد بن سليمان غوجاراتيالحبر: حبر أسود مع تحمير العناوين وخطوط علويّة متفرّقة باللون الأحمرالتجليد: تجليد المتحف البريطاني مع لصق جلد من الغلاف السابق على الجزأين الأمامي والخلفي من التجليد الحاليالحالة: تلف بسيط جدًا بسبب الدودالحواشي: حواشي عديدة بيد جامع العملالوصف المادي: Material: PaperDimensions: 195 x 130 mm leaf [135 x 85 mm written]Foliation: Eastern Arabic foliation in black ink; India Office foliation in Western Arabic numerals stamped in black inkRuling:
Misṭarah; average of 17 lines per page; vertical spacing 13 lines per 10 cmScript:
Naskh; the scribe is Aḥmad ibn Sulaymān Ghūjārātī (أحمد بن سليمان غوجاراتي)Ink: Black ink, with rubricated headings and occasional overlinings in redBinding: British Museum binding with leather from previous cover pasted to front and back of current bindingCondition: Very minor worm damageMarginalia: Numerous by hand of compiler
Physical description: Material: PaperDimensions: 209 x 120 mm leaf [130 x 58 mm written]Foliation: British Museum foliation in pencilRuling:
Misṭarah; 12 lines per page; vertical spacing 9 lines per 10 cmScript:
Nasta‘līqInk: Black ink, with rubricated headings and overlinings in redDecoration: Every opening and every page has a border in gold, black and red ink; the first opening (ff. 1v-2r) is extensively illuminated in gold, red, green and blueBinding: Hybrid binding with European and Islamic-style features; gilt tooled; leather doublureCondition: Excellent condition; book block re-sewn, boards reattached and spine replacedMarginalia: Very few and all appear to be by copyistSeals: Ff. 1r and 101v
Abstract: Treatise describing a quadrant called "al-rubʻ al-kāmil", comprising an introduction and fifteen chapters (bāb). On fol. 1a is a chart explaining the influence of the rainbow in association with the signs of the zodiac.Ms. codex.Title from preamble of text (fol. 1b).Physical description: 16 lines per page. Written in careful medium large naskh in black ink with use of red ; text is partially vocalized. Loose leaves and bifolia ; stained with water.Origin: According to note at the end of the text, copied in 993 H. 1585 (fol. 11b).Incipit: بسم ... الحمد لله الذى رسم على صفحات مصنوعاته قواطع الدلايل ... وبعد فهذه رسالة لخصت فيها محاسن الرسايل وخصصتها بالاهم مما يتعلق بالربع الكاملExplicit: لبعده يحصل الغرض فيها وفى هذا القدر كفاية لمن وفقه الله تعالى والحمد لله وحده وصلى الله على سيدنا محمد وآله وصحبه وسلم تسليما كثيرا امين
Abstract: Two texts on astrology and astronomy by Naṣīr al-Dīn al-Ṭūsī.Binding note: Limp dark brown leather with blind-stamped fillets; water damaged.Contents: "1. fol. 3a-53a: Sharḥ-i S̲amarah-i Baṭlamyūs. Persian translation of and commentary on an Arabic version of Ptolemy's CentiloquiumContents: a collection of a hundred aphorisms on astrology. With original Arabic text; missing first page."Contents: "2. fol. 54a-130a: Risālah-i Muʻīnīyah dar ʻilm-i hayʾat. Manual of astronomy dedicated to Muʻīn al-Dīn Abū al-ShamsContents: son of the author's patron Nāṣir al-Dīn ʻAbd al-Raḥīm ibn Abī Manṣūr (governor of Quhistan). Missing first page; with numerous diagrams."Ms. composite codex.Title of first text from fol. 1a, by a later hand; title of second text from fol. 54a.On front cover: Label reading "284" in Arabic script.Ms. erroneously foliated beginning on first flyleaf. Record follows erroneous foliation.Physical description: 15-16 lines per page; written in casual nastaʻliq by two different hands in black on glazed, laid Arabic paper. Rubrication and catchwords. Some damp staining; edges somewhat ragged.Origin: First text completed Ramaḍān 935 H May-June 1529 by Muḥammad Ḥusayn al-Ḥasanī (fol. 53a). Second text completed on Wednesday, 7 Rabīʻ II 681 H 15 July 1282 (fol. 130a).
Physical description: Material: Eastern laid paperDimensions: 228 x 120mm leaf [164 x 83mm written]Foliation: British Museum foliation in pencil; Eastern Arabic foliation in black ink. Foliation of f. 77a has been added by cataloguerRuling:
Misṭarah; 15 lines per page; vertical spacing 9 lines per 10 cmScript:
NaskhInk: Black ink, with keywords and text frames in redDecoration: Two diagrams (ff. 18v and 41v)Binding: Blind-tooled, brown leather frame enclosing paper covers, stamped with a floral central medallion and pendants, with green and purple endbandsCondition: Water damage to fore edge margins; paper repairs to folio edges throughout; only a fragment of the tailband remainsMarginalia: Very few, but see Scope and ContentSeals: ff. 122v, 123v and 124r (all erased); British Library stamps: ff. 1r and 123v
Manuscript. Persian. Title from fol. 1b. Pagination: 1st work: fol. 1b-26a (14 lines); 2nd work: fol. 27b-43a. (15 lines) First work written by ʻAlī ibn Aḥmad al-Shīrāzī; scribe of second work not identified. Gift of Cyrus Ebrahim Zadeh, Nov. 9, 2009. First work written in al-Ṭihrān [Tehran], Iran; second work written in Iran, city not identified. Paper: yellowish, polished cream color commercial paper with no visible watermarks; black ink, with rubrication and some overlining in red; some pages folded over; catchwords. First work: Cursive Naskh; 14 lines in written area 16 x 9 cm.; second work: Nastaʻliq; 15 lines in written area 16.5 x 9.5 cm. First work: Cursive Naskh; second work: Nastaʻliq. Astronomical drawings throughout in red and black. Folio 1b-26a; Folio 27b-43a. Library of Congress. Manuscript, M305. Binding: blue grain over cardboard sides, dark blue cloth spine.
Full catalogue record in Fihrist: Union Catalogue of Manuscripts from the Islamicate WorldRecord origin: "Description based on the Bodleian Library's public card index of Arabic manuscripts with additional enhancements by the OCIMCO project team. Image descriptions based in part on CarboniRecord origin: S. (1988)Record origin: Il Kitab al-bulhan di Oxford."
Binding and script features: MS 595: Tamamı deri, vişne çürüğü renkli, mukavva cilt. Tezhip özellikleri : Söz başları kırmızı mürekkeple imla edilmiştir.MS 597: Tezhip özellikleri : Bazı kelimelerin üst tarafları kırmızı mürekkeple imlâ edilmiştir.MS 598: Tezhip özellikleri : Konu başlıkları kırmızı mürekkeple imlâ edilmiştir. 201b, 202b ve 203a’da kırmızı mürekkeple imlâ edilmiş içiçe daireler vardır.MS 600: Tezhip özellikleri : Ayetlerin ve konu başlarının üst tarafları kırmızı mürekkeple imlâ edilmiştir.MS 602: Tezhip özellikleri : 214a’daki eser ismi ile bazı kelimelerin üst tarafları kırmızı mürekkeple imlâ edilmiştir. MS 604: Tezhip özellikleri : Ayetlerin üst tarafları kırmızı mürekkeple imlâ edilmiştir.Contents: 'Birbirinden farklı 10 adet yazmanın bir araya getirilmesiyle oluşturulmuş ve ciltlenmiş bir eserdir (Yazma numaraları : MS 595, MS 596, MS 597, MS 598, MS 599, MS 600, MS 601, MS 602, MS 603, MS 604) MS 595: Seyyid Şerif Cürcânî’nin İslâmî ilimlere dair alfabetik terimler sözlüğüdür. Değişik ilim dallarına ait 1500 kadar terimi alfabetik olarak ilk defa bir araya getirmesiyle tanınan eserde tefsir, hadis, fıkıh, kelâm, tasavvuf, Arap dili ve edebiyatı, felsefe, mantık, matematik, astronomi, tıp gibi ilimlerde kullanılan önemli terimlere yer verilmiştir. Terimlerin öncelikle sözlük anlamlarına yer verilmiş olup bazılarında ise doğrudan terim anlamlarına yer verilmiştir. Eserin birçok baskısı bulunmaktadır (Paris, İstanbul, Kahire, Saint Petersburg, Beyrut, Tebriz, Tahran). Aynı zamanda Fransızca, Farsça ve Türkçe tercümeleri bulunan esere Muhammed Abdürraûf el-Münâvî et-Tevkîf ‘alâ Mühimmâti’t-Ta’ârîf adıyla bir zeyil yazmıştır. İsmail Hakkı Bursevî ise eserin belli bir kısmı için Risâletü’l-Hazerât ismiyle şerh yazmıştır. Eser üzerine başka çalışmalar da vardır. Eser Arif Erkan tarafından Türkçeye tercüme edilmiştir Ek bilgiler: On bir eserli mecmuanın birinci eseridir. Eserin elimizdeki nüshası son taraftan eksik olup eser 31b’den itibaren başlamaktadır. Öncesindeki yapraklarda 1a’da Câmi’u-sagîr’den Arapça nakil vardır. 1b boştur. IIa’da silinmiş temellük mührü ve fevâid, 2b-3a’da fıkıh, dil ve mantığa dair fevâid, 3b’de “el” takısına dâir fevâid vardır. 4a-8b boştur. 9a-10a’da hadisler ve mev‘ize, 10b-13a’da Kevser Suresi’nin tefsiri; 13b-14a’da Hamd’e dair şerh vardır. 14b-16a boştur. 16b-17a’da tefsir ve mev‘izeye dair fevâid vardır. 17b-19a boştur. 19b-21a’da çoğunluğu et-Tarîka - tü’l -Muhammediyye şerhi’nden alıntılar, 21b-22a’da hadis rivayetleri, 22b’de tefsir vardır. 23a boştur. 23b’de tefsir ve hadis rivayetleri vardır. 24a boştur. 24b-25b’de Me‘âlimu’t-Tenzîl isimli eserden nakil vardır. 26a boştur. 26b-27b’de “Yedinci bab, cennet ve cennettekilerin övgüsü hakkındadır,” başlıklı mev ‘ize, 27b-28b’de “Ondokuzuncu bab, kabir azabı hakkındadır,” başlıklı fevâid vardır. 29a boştur. 29b’de tefsir vardır. 30a boştur. 30b’de kulların fiillerine ve Kelâmullah’a dâir fevâid vardır. 92b boştur. Derkenarlar büyük ölçüde boştur. Az sayıdaki derkenarda ise minhuvât vardır; bazı yapraklarda metne sığmayan kelimeler müstensih tarafından derkenara yazılmıştır.MS 596: Arapça olan bir buçuk varaklık risalede kulların fiillerinin altı çeşit sonuç doğu - rabileceği belirtildikten sonra bu filler anlatılmaktadır. Derkenardaki Mehmed Emin’den yapılan ilk nakilde ise bu ihtimallerin altı değil dokuz olduğu şeklinde bir itiraz vardır. Eserin müellifi olarak Musa el-Pehlevânî Tokâdî kayıtlıdır. Farklı kataloglarda ise Musa el-Pehlevânî Tokâdî’nin vefat tarihinin 1133/1721 olduğu belirtilmektedir. Müellifin el-Pehlevâni sıfatı ve vefat tarihi bu bilgilerden yola çıkarak yazılmıştır. Ek bilgiler: On bir eserli mecmuanın ikinci eseridir. İstinsah kaydında müstensih, zaman ve mekâna dair bilgi yoktur. Derkenarda İbnu’ş-Şeyh Mehmed Emin’den iki, Şer - hu’l-Mevâkıf’tan bir nakil vardır; bir tane de minhuvât bulunmaktadır.MS 597: Meşhur Osmanlı âlimi Ali Kuşcu’nun bu risalesinde dilin delalet açısından özellik leri tartışılmaktadır. Müellif esere lafzı kısımlarına ayırarak başlamaktadır. İsmail Ayvalı’nın şerh ettiği Risâle fi’l-İsti‘âre’nin Musa Yıldız tarafından da edisyon kritiği ve tercümesi yapılmıştır (bkz. Kaynakça). Ek bilgiler: On bir eserli mecmuanın üçüncü eseridir. İstinsah kaydında müstensih, zaman ve mekâna dair bilgi yoktur. 147a boştur. 147b’de pratik tıbba dair Türkçe fevâid var dır. 148a-148b boştur. Metne sığmayan bazı kelimeler müstensih tarafından der kenara yazılmıştır. Nüsha reddâdelidir.MS 598: Nevî Efendi’nin İlimlerin tasnifine dair kaleme aldığı Netâyicü’l-Funûn isimli eserin Rıdvan b. Kasım tarafından yapılmış Türkçe muhtasarıdır. Eserde mukaddime yoktur. Kaynak eserde 12 ilmin tanım, faide, garaz gibi kavramlar bağlamında ele alınmaktadır. Ek bilgiler: On bir eserli mecmuanın dördüncü eseridir. İstinsah kaydında müstensih, zaman ve mekâna dair bilgi yoktur. 199b’de besmeleden sonra eserin ismi yazılıdır. Der kenarlarda 201b, 202b ve 203a’da kırmızı mürekkeple imlâ edilmiş astronomiye dair iç içe daireler ve birkaç tane minhuvât vardır. Nüsha reddâdelidir.MS 599: Alemin muhdes olduğu önermesinde selefin icma ettiğini belirterek başlayan ri salede her muhdesin zorunlu olarak bir muhdisi olacağı belirtildikten sonra bu kıyasın tahlili yapılmakta ve varlık kategorilerine değinilmektedir. Müellifin ismi istinsah kaydından tespit edilmiştir. Ek bilgiler: On bir eserli mecmuanın beşinci eseridir. Ahmed b. Mustafa el-Kureyşî tarafından istinsah edilmiştir. Müstensih müellifi ‘hocamızın hocası’ diye takdim etmektedir; bu da nüshaya ayrı bir değer katmaktadır. İstinsah tarihi yoktur. Fakat bu mecmu adaki bir sonraki bir yapraklık risalenin müstensihi de Mustafa b. Ahmed’tir ve o nüshanın tarihi 1261/1845’tir. Bu nüshanın tarihi de 1261/1845 olabilir. Müsten sih istinsahı bitirdiği esnada Bur’da Yeni Daire (?) Medresesi’nde bulunduğunu ve Sadık el-Kayserevî’den izin aldıktan sonra istinsahı yaptığını belirtmektedir. Müstensihin izin ile kastettiği (teezzun) icazet/mülazemet olmalıdır. 209a-b’de Saçaklızâde’nin Neşrü’t-Tavâli‘ isimli eserinden iktibas vardır. Derkenarlar boştur. Nüsha reddâdelidir. MS 600: Meşhur Osmanlı bilgini Kemalpaşazâde’nin bir yapraklık bu risalesinde Arap edebiyatı istılahlarından “Tağlîb” konu edinilmektedir. Ek bilgiler: On bir eserli mecmuanın altıncı eseridir. Nüshanın istinsahı Ahmed b. Mustafa el-Kureyşî tarafından 1261/1845’te bitirilmiştir. 210a’da üçgenin iç açılarına dair başka bir eserden alınan ve yine Ahmed b. Mustafa tarafından istinsah edilmiş yaprak vardır. Ahmed b. Mustafa başka bir eserin parçası olan bu yaprak için risale tanımlaması yapmaktadır. Fakat bu yaprağın hangi eserin parçası olduğu tespit edilememiştir. Diğer yandan Mustafa b. Ahmed bu kayıtta tarih olarak 1271/1854- 5 tarihini vermektedir. Tarihlerin birisinde yanlışlık yoksa birbirini müteakip iki yaprak aynı hat ve aynı kalemle on yıl arayla istinsah edilmiştir. Bu da en az on yıldır bu mecmuanın ya da henüz mecmuaya dahil olmamış bu nüshanın ve bu yaprağın müstensih Mustafa b. Ahmed’te olduğunu göstermektedir. Bu gösterile nin gösterileni ise müstensihin bu nüshayı kendisi için istinsah etmiş olduğu, yani bu istinsah kaydının dolaylı bir temellük kaydı olduğudur. Derkenar boştur.MS 601: Hadis usulüne dair kaleme alınan eserin mukaddimesinde müellif muhaddis ve usûl-i hadisçilerin, hadislerin taksiminde farklı görüşler ileri sürdüklerini ve ken disinin de eseri bu yüzden kaleme aldığını belirtmektedir. Eserin müellifi tespit edilememiştir.Ek bilgiler: On bir eserli mecmuanın yedinci eseridir. İstinsah kaydı yoktur fakat bu mecmua daki bir önceki ve bir sonraki risalelerin müstensihi Ahmed b. Mustafa tarafından istinsah edilmiş olmalıdır. 210b boştur. 212a’da Kasım isimli bir kimseden nakille olağanüstülüğün sekiz çeşidine dair Arapça fevâid vardır. 212b boştur. Derkenar lar boştur. Nüsha reddâdelidir.MS 601A: Şan zamirinin kıyasa muhalif olarak beş şekilde kullanılmasını konu edinen bir yapraklık risaledir. İstisah kaydında müellifinin Mehmed Zenremi (?) isimli kimse olduğu belirtilmektedir. Ek bilgiler: On bir eserli mecmuanın sekizinci eseridir. Ahmed b. Mustafa el-Kureyşî tarafından 1261/1845’de istinsah edilmiştir. Derkenar boştur. 212b boştur.MS 602: Bu bir varaklık risalede "şey"in bilgisi\'nin nasıl elde edileceğini konu edinen nefsü\'l-emr teorisi ele alınmaktadır.Ek bilgiler: On bir eserli mecmuanın dokuzuncu eseridir. İstinsah kaydı yoktur. 214b’de umum-i mecaz ile umum-ı müşterek arasındaki farka dair Hasan Çelebi imzalı not vardır. Aynı yaprakta yine Hasan Çelebi imzasıyla sarfa dair başka bir not daha var dır. 215a’da Arapça dua vardır. 215b-218a’da belagâtContents: mantıkContents: felsefeContents: tefsirContents: usul-i fıkıh ilimlerine dair fevâid vardır. Bu fevâidlerden bazıları bu mecmuadaki bazı nüshaların da müstensihi olan Ahmed b. Mustafa’ya aittir ve hocası Sadık Kayse revî’den nakil yapmaktadır. MS 603: Vaz‘ ilminin kurucusu olduğu kabul edilen el-Îcî’nin vaz‘iyye risalesidir. Âdâbu’l-Bahs ve Âdâbu’l-Adudiyye olarak da bilinen ve asırlarca medreselerde okutulup ezberleni len el-Îcî’nin bu eseri istidlal yolu ve metodlarını konu alan yarım varaklık muhtasar bir metindir. Bir mukaddimeContents: bir tenbîhContents: bir taksim ve bir hatimeden oluşan risalenin birinci kısmında mantıkî bir taksim yapılmaktaContents: ikinci kısımda yer alan tasnifin mevcûdatla ilgisinin kurulması gerektiğine değinilmekteContents: üçüncü kısımda ise bu alâ ka temellendirilmektedir. Taksim bölümü literatürün oluşturan temel meselelerin ele alındığı yerdir. Eserin üzerine birçok şerh ve haşiye yapılmıştır. Ek bilgiler: On bir eserli mecmuanın onuncu eseridir. Elimizdeki metin münazara metinlerinin olduğu mecmuaya sonradan eklenmiştir. İstinsah kaydı yoktur. Derkenar boştur. MS 604: İstinsah kaydında Saçaklızâde’ye isnâd edilen risalede Allah’ın varlığının kendi zatından olduğuContents: maddeden mücerret olduğuContents: cisim veya atomdan ibaret olma dığıContents: mekân ve yönden münezzeh olduğu gibi kelam meseleleri ele alınmaktadır. Risalede Şerhu’l-MevâkıfContents: et-Tefsîrü’l-KebîrContents: Şerhu’l-Mekâsıd kitaplarına atıf yapılmaktadır. Ek bilgiler:On bir eserli mecmuanın on birinci eseridir. İstinsah kaydı yoktur; fakat bu mec muadaki bazı nüshaların müstensihi olan Ahmed b. Mustafa tarafından istinsah edilmiş olmalıdır. Risaleden sonra yedi yaprak daha vardır. 219a’da Hasan Çe - lebiContents: Dede CöngiContents: Bahru’l-‘Ulûm’dan nakiller vardır. Aynı yapraktaki bir fevâidin altında ise “üstaddan bu şekilde işitildiContents: ” kaydı vardır. Bu notu yazan müstensih Ahmed b. Mustafa olmalıdır. 220a’da Ahmed b. Mustafa Kureyşî imzasıyla Tef sîru’l-Kebîr’den nakil vardır. 220b’de Türkçe ve Arapça tılsımlar bulunmaktadır. 221a’da münazaraya dâir fevâidContents: 221b-222b’de tefsir ve sarfa dair fevâid yer alır. 223a’da Arapça beyitler ve dualarContents: 225a’da Arapça beyitlerContents: 225b’de Arap - ça-Türkçe manzumeler ve Ahmed b. Mustafa’nın çocuğunun tevellüt kaydı vardır (2 Cemaziyelevvel 1263/18 Nisan 1847). 226a’da fıkhî fevâidContents: 226b’de Arapça beyit vardır. Mecmuaya dair: Elimizdeki mecmua bir risale mecmuasıdır. Mecmuada müstensihler öne çıkmaktadır. İlk üç nüshada istinsah kaydı yoktur; fakat bu nüshaların üçü de aynı müstensih elinden çıkmış olmalıdır. Bunun üç karinesi vardır: birincisiContents: yazı karakteri benzemektedir. İkincisiContents: nüshalarda metne sığmayan bazı kelimeler derkenarlara yazılmıştır. Üçüncüsü ve daha önemlisi ise alışılageldiğin dışında bazı yaprakların “a” yüzünde de reddâde yazmaktadır. Mecmuada dikkat çeken diğer müstensih ise Ahmed b. Mustafa el-Kureyşî’dir. Mustafa b. Ahmed mülazemetini henüz tamamlamış bir molla olmalıdır. Büyük bir ihtimalle mecmuada istinsah ettiği nüshaları da kendisi için çoğaltmıştır. Bazı notların altında hocalarına atıf yapar. Müstensih en az bir kere evlilik yapmıştır ve en az bir çocuğu vardır. Nitekim 225b’de çocuğunun doğum tarihi atılmıştır. Fakat bu kayıt Ahmed b. Mustafa tarafından değil bilakis onun adına başkası tarafından yazılmış gibidir. Çünkü burada müstensihten Ahmed Efendi olarak bahsedilmektedir. Bu tevellüt kaydında dikkat çeken diğer bir ifade ise müstensih Ahmed’in babasından Molla olarak bahsedilmesidir. Oysa Ahmed b. Mustafa bu mecmuadaki hiçbir kayıttta babasından Molla olarak bahsetmemektedir. Bu da bu kaydın Ahmed b. Mustafa’yı tanıyan başka biri tarafından atıldığını düşündüren ikinci bir karine olduğu gibi müstensihin ilmiyeli bir aileye mensup olduğunu da göstermektedir. Öte yandan müstensih Mustafa b. Ahmed’in her ne kadar nisbesi Kureyşî olsa da yazma pratikleri ve yaptığı kimi hatalar onun Arap değil Acem olduğunu düşündürmektedir.'Paper type: MS 595, MS 596, MS 597, MS 598, MS 599, MS 600, MS 601, MS 601A, MS 602, MS 603, MS 604: Filigranlı, az aherli, açık renkli, orta kalınlıkta kağıtCalligraphic style: MS 595, MS 596, MS 597, MS 601, MS 603:Nesih / Naskh script;MS 599, MS 600: Talik / Taʿlīq script;MS 604: TalikInk color: SiyahDescription of script: MS 595: Yaprak sayısı : 31b-91a / Sütun sayısı : 1 / Satır sayısı : 21 / Yazı alanı boyutu : 110x175 mm / Kağıt boyutu : 160x230 mm.MS 596: Yaprak sayısı : 141b-1142b / Sütun sayısı : 1 / Satır sayısı : 20, 21, 7 / Yazı alanı boyutu : 155x75 mm / Kağıt boyutu : 235x160 mm. MS 597: Yaprak sayısı : 142b-146b / Sütun sayısı : 1 / Satır sayısı : 21 / Yazı alanı boyutu : 140x80 mm / Kağıt boyutu : 160x230 mm.MS 598: Yaprak sayısı : 199b-207b / Sütun sayısı : 1 / Satır sayısı : Değişken / Yazı alanı boyutu : 80x110 mm / Kağıt boyutu : 160x230 mm.MS 599: Yaprak sayısı : 208a-209a / Sütun sayısı : 1 / Satır sayısı : 32-32-14 / Yazı alanı boyutu : 120x200 mm / Kağıt boyutu : 160x230 mm. MS 600: Yaprak sayısı : 209b / Sütun sayısı : 1 / Satır sayısı : 18 / Yazı alanı boyutu : 100x130 mm / Kağıt boyutu : 160x230 mm. MS 601: Yaprak sayısı : 211a-212-a / Sütun sayısı : 1 / Satır sayısı : 21-31-15 / Yazı alanı boyutu : 110x180 mm / Kağıt boyutu : 160x230 mm. MS 601A: Yaprak sayısı : 213-a / Sütun sayısı : 1 / Yazı alanı boyutu : 110x180 mm / Kağıt boyutu : 160x230 mm. MS 602: Yaprak sayısı : 214a-214b / Sütun sayısı : 1 / Satır sayısı : 18 / Yazı alanı boyutu : 90x150 mm / Kağıt boyutu : 160x230 mm. MS 603: Yaprak sayısı : 218b-218b / Sütun sayısı : 1 / Satır sayısı : 26 / Yazı alanı boyutu : 100x180 mm / Kağıt boyutu : 160x230 mm. MS 604: Yaprak sayısı : 219b / Sütun sayısı : 1 / Satır sayısı : 13 / Yazı alanı boyutu : Değişken / Kağıt boyutu : 160x230 mm.