Binding and script features: Deri ciltPhysical description: 44 leaves, (7 lines)/ 11x6 cm.Contents: Müellifine nispetle Lugat-i Firişteoğlu, Lügat-i Firiştezâde, Lügat-i İbn-i Firişte ve Ferişteoğlu Lugatı gibi farklı isimlerle bilinen eser en eski Arapça-Türkçe sözlüklerdendir. Elimizdeki nüshada eser ismi Lügat-ı Firiştezâde olarak kayıtlıdır. Müellif, eseri Firişteoğlu Abdurrahman için kaleme almıştır. Eserin büyük bir kısmında Kur’an-ı Kerim’de geçen kelimelerin Türkçe karşılıkları verilmektedir. İzzüddin Abdüllatif b. Abdülaziz el-Kirmani’nin şerh ettiği eseri Cemal Muhtar Firişteoğlu Abdülmecid’in Lugat-ı Kânûn-i İlâhî’siyle birlikte İki Kur’an Sözlüğü ismiyle Latin harflerine çevirerek neşretmiştir. Altmıştan fazla yazma nüshası olan eser, 1852- 1879 yılları arasında da yedi defa basılmıştır. Eser üzerine Cemal Muhtar tarafından doktora tezi olarak hazırlanmıştır (bkz. Kaynakça). Ek bilgiler: Nüsha birden fazla müstensih tarafından istinsah edildiği izlenimini vermektedir. 44b’de sonradan ve başka bir kalemle yazılan kayda göre ise nüsha Halil b. Halil b. Ahmet Efendi tarafından istinsah edilmiştir. Bu kayıtta Halil b. Halil’den rahmet kaydıyla bahsedilmektedir. Nüsha reddadelidir.Paper type: Sarı renkli, filigransız, âhersiz orta kalınlıkta kağıtCalligraphic style: Nesih / Naskh scriptInk color: SiyahNotes: Written as one column in 7 lines per page. Naskh script in black ink. Leather binding covered with paper.Description of script: Yaprak sayısı : 1b-44a / Sütun sayısı : 1 / Satır sayısı : 7 / Yazı alanı boyutu : 110x60 mm / Kağıt boyutu : 150x90 mm
Binding and script features: İnce karton ciltPhysical description: 2 manuscripts in 1 volume, (14 lines)/ 23x17 cm.Contents: Bu, birbirinden farklı iki yazmanın bir araya getirilip ciltlenmesiyle oluşturulmuş bir eserdir (Yazma numaraları : MS 203, MS 204). MS 203 : Eser bittikten sonra 41b-42a’da Mensur dua. Eser bittikten sonra farklı bir mevlud daha başlar (120/II). Müstensih ve istinsah tarihi bu ikinci mevlidin sonunda 106b yer almaktadır. MS 204 : Eser bittikten sonra 107a’da mensur dua ve istinsah bilgileri. Girişte şair adını vermeden hayır duayla anılmak için yeni bir mevlid yazdığını söyler (43a-45a).Paper type: MS 203, MS 204 : Beyaz, aharlı, filigranlı, suyollu kağıtCalligraphic style: MS 203, MS 204 : Harekeli bozuk nesih / Harakāt Naskh scriptInk color: MS 203, MS 204 : Siyah, yazı alanı çerçevesi kırmızıNotes: Two different volumes bound in one volume. Written in 14 lines per page. Harakāt Naskh script in black ink with borders in red. The volume has paperback.Description of script: MS 203 : Yaprak sayısı : 41 / Satır sayısı : 14 / Yazı alanı boyutu : 153x110 mm / Kağıt boyutu : 230x170 mm / Yazmanın başı - sonu : 1b - 41a. MS 204 : Yaprak sayısı : Yaprak sayısı : 64 / Satır sayısı : 14 / Yazı alanı boyutu : 153x110 mm / Kağıt boyutu : 230x170 mm / Yazmanın başı - sonu : 42b - 106b
Binding and script features: Ebru kaplı karton, sırtı kahverengi deriPhysical description: 2 vol. in 1 (15 lines)/ 23,5x15,5 cm.Contents: Birbirinden farklı 2 adet yazmanın bir araya getirilmesiyle oluşturulmuş ve ciltlenmiş bir eserdir (Yazma numaraları : MS 165, MS 166). MS 166 : 7b-8a’da fihrist vardır. Eser, İslam ahlakı hakkında açıklama ve öğütlerden oluşan 46 bab’a ayrılmıştır. Bu nüsha “Müminler nişanı”nı bildiren 42. bab’da son bulur. Bazı sayfa kenarlarında farklı bir yazıyla açıklamalar vardır (ör. 30a, 38a, 58b, 61a vs.). Eser Ebû Nasr b. Tâhir b. Muhammed es-Serahsî’den tercümedir. Özellikle Eski Anadolu Türkçesi çalışmaları açısından önemli bir eserdir.Paper type: Kremrengi, aharlı (MS 165, MS 166)Calligraphic style: Harekeli nesih / Harakāt Naskh script (MS 165, MS 166)Ink color: Siyah, başlıklar, keşideler, duraklar ve yazı alanı çerçevesi kırmızı (MS 165, MS 166)Notes: Two different volumes bound in one volume. Written in 15 lines per page. Harakāt Naskh script in black ink with titles and borders in red. The volume has marbled paperbackDescription of script: MS 165: Yaprak sayısı : 1a-7a / Satır sayısı : 15 / Yazı alanı boyutu : 188x110 mm / Kağıt boyutu : 235x155 mm ; MS 166 : Yaprak sayısı : 7b-93b / Satır sayısı : 15 / Yazı alanı boyutu : 188x110 mm / Kağıt boyutu : 235x155 mm
Binding and script features: Açık kahverengi, eski tarz ciltlenmiş baskı şemseli, salbekli ve köşebentli yeni cildinde Physical description: 2, 92 leaves, (17 lines) / 21x14,5 cm.Contents: Eser Ahmed Eflâkî’nin Menāḳıbu’l-ʿĀrifīn adlı meşhur Farsça Mevlana menakıbının Abdulvehhâb b. Celaleddin Muhammed el-Hemedânî tarafından kısaltılarak yeniden yazılmış hali olan evāḳıbu’l-Menāḳıb’ın Türkçeye çevirisidir. Eser yayımlanmıştır: Mesnevihan Mahmud Dede (2007) Sevakıb-ı Menakıb. E. Erol ve diğerleri (Haz.). İstanbul: Rumi Yayınları. Ia: evlâd-ı ensâb-ı Hacı Bayram Veli başlıklı bir şecere, Attar’dan bazı beyitler. Ib-IIa: çeşitli beyitler ve Kurbî’ye ait bir şiir. 1b-5a’da Mahmud Dede eseri nasıl tercüme etmeye başladığını ayrıntılı olarak anlatmıştır, 5a’da fihrist vardır. Eser bu fihriste göre 9 “bâb”dan oluşmaktadır. Bununla beraber sondan eksik olan yazma 5. bâbın (yk. 90a) başlarında son bulmaktadır. Ayrıca fasıl numaralarından aralarda düşen formalar olduğu da anlaşılmaktadır.Paper type: Beyaz, kalın, aharlı, suyollu kağıtCalligraphic style: Bozuk nesih / Naskh script Ink color: Siyah, bab ve fasıl başları ile bazı söz başları kırmızıNotes: Written in 17 lines per page with red headings. Naskh script in black ink . Brown leather binding and it is a good copyDescription of script: Yaprak sayısı : II, 92 / Satır sayısı : 17 / Yazı alanı boyutu : 150x90 mm / Kağıt boyutu : 210x145 mm / Yazmanın başı - sonu : 1b - 92b
Binding and script features: Deffeler ebru kaplı mukavva, sırtı kahverengi deri ciltPhysical description: III, 174 leaves/ 30x20,5 cm.Contents: 1a Şeyh İbrahim, Şeyh Mehmed Nazmi, Seyfeddin (1114) ve Şeyh Mustafa adlarına temlik kayıtları ve mühürler. IIa’da Şeyh Yahyâ Cemaleddin Efendi’nin eseri Edirnekapı Maktul Mustafa Paşa Tekkesine vakf ettiğine dair 19 Safer 1265 tarihli kayıt mühürler. Sonda 175b’de 1213-1233 tarihleri arasında doğan Şeyh Mustafa’nın çocuklarının kayıtları ve mühürler vardır. 1053’ten önce istinsah edilmiştir. IIb’de Ahlâk-ı Alâî’den kısa bir parça, IIIa’da 1053 tarihli bir okuyucu kaydı ve beyitler, IIIb 1147 tarihli Şeyh Ali Efendi’nin vefat kaydı yer almaktadır. Eser Fahreddin Ali Safî’nin (ö. 939 / 1532) Nakşbendi şeyhlerinin biyografisine ait Farsça eserinin tercümesidir (telifi 909 / 1593). Sultan Murâd b. Selim’e sunulmuştur. Diğer nüshalar: Eserin yazma ve matbu çok sayıda nüshası vardır. ör. TÜYATOK, 06 Mil Yz A 2889; 6005 ayrıca bkz. kaynakça.Paper type: Beyaz, aharlı kağıtCalligraphic style: Bozuk nesih / Shikasta Naskh scriptInk color: Siyah, başlıklar, sözbaşları ve duraklar kırmızıNotes: Written in 30-32 lines per page. Shikasta Naskh script in black ink with titles in red. The volume has marbled hardback.Description of script: Yaprak sayısı : III, 174 / Satır sayısı : 30-32 / Yazı alanı boyutu : 255x162 mm / Kağıt boyutu : 298x205 mm / Yazmanın başı : 1b - Yazmanın sonu : 174b
Manuscript. Turkish (Arabic script) and Persian. Title from bottom edge. Name of scribe not indicated Probably written in Turkey. Paper: very light cream-color polished laid paper with horizontal chain lines and no visible watermarks; elaborate floral unvan in blue, gold and red; text enclosed in a fine ruled border of black and gold ink; rubrication with overlining; few marginal corrections; catchwords on rectos. Naskh; 23 lines in written area 16.5 x 7.5 cm. Fol. 1b-378b. Library of Congress. Persian manuscript, M77?. Contemporary reddish-brown polished binding with gold medallions and borders front and back. Also available in digital form on the Library of Congress website.
Binding and script features: Deffeler kırmızı mukavva, sırtı siyah bez yeni cilt. Tezhip özellikleri : Ib serlevhalı, altın varak çerçeveli, mısra sonları ve duraklar altın varak çiçeklerle süslüPhysical description: I, 139 leaves, (14 lines)/ 19x13,5 cm.Contents: İçerdiği şiirler bakımından cönk özelliği gösteren mecmuada gazel, kaside, nutuk, nefes, koşma, destan ve hatta tekerleme biçiminde şiirler vardır. Mecmuada şiiri bulunan şairler: Rüşdî, Kânî, Niyâzî, Sezâî, Vahdetî, Şîrî Baba, Şerîf, Fuzûlî, Şöhretî, Ahmedî, Muhyî, Yûnus, Eşref-zâde, Hâşim, Hatâî Baba, İlhâmî (Sultan Selim), Meşâmî, Bosnevî, Kul Hasan, Nebâtî, Necâtî, Bâkî, İrşâdî, Feryâdî, Nef’î, Sâdık, Sâgarî, Fehmî, Nesîmî, Fevrî, Figânî, Rahmî, Zuhûrî, Zihnî, Hüsnî, Lutfî, Mâhî, Rûhî, Ferâğî, Haşmet, Âlî-i Bağdadî, Ülfetî, Âhî, Mengûşî, Levnî, İlmî, Kul Himmet, Nûrî, Şükrî, Fâzıl, Tâhir, Vîrânî, Sabrî, Neş’et, Seyfî, Fikrî, Neşâtî, Sâfî, Meylî, Aynî Baba, Emînî, Ümmî Sinan, Abdal Pir Sultan, Kul Himmet Baba, Attâr, Ahmed-i Sârbân. Eserde daha çok nefes, nutuk, ilahi tarzı şiirler yer almaktadır. Rüşdî mahlaslı şairin şiirleri bir divançe olacak kadar fazladır. Kimliği hakkındaki tek ipucu şeyhi Muhammed Zühdî için yazığı şiirdir (yk. 22a-b) Ayrıca Rüşdî’nin “yirmi vech ile kıraat olunur musanna” nati (1b-2b), “İbret-nâme”si (67b-69a), “durûb-ı emsâl kasidesi” (70b-72a)/ Hüsnî’nin “Medh-i Rûm Tazesi” başlıklı gazeli (52b-53a)/ Nesîmî’nin “Bahar-nâme”si (125b-126b) gibi ilginç şiirler vardır.Paper type: Kremrengi, orta kalın, aharlı suyollu kağıtCalligraphic style: Nesih (kısmen harekeli) / Naskh script (partially Harakāt)Ink color: Siyah, yazı alanı çerçevesi kırmızıNotes: Written in 14 lines per page. Partially Harakāt Naskh script in black ink with borders in red. Red leather binding.Description of script: Yaprak sayısı : I, 139 / Satır sayısı : 14 / Yazı alanı boyutu : 155x90 mm / Kağıt boyutu : 190x135 mm / Yazmanın başı - sonu : 1b - 139a
Binding and script features: CiltsizPhysical description: 2 manuscripts in 1 volume (15 lines)/ 18x12,5 cm.Contents: Bu cilt, birbirinden farklı 2 ayrı yazmanın bir araya getirilmesiyle oluşturulmuştur (Yazma numaraları : MS 123, MS 124). Her iki eser de Osmanlıca kaleme alınmıştır. MS 123, 1800 yılına, MS 124 ise 1843 yılına tarihlendirilebilmiştir. MS 123 : 1a’da Molla Husrev hatibi Şakir (?) adına mühür ve istishap kaydı. Eser, şiirlerinde Rızâî mahlasını kullanan Tokatlı İshak b. Hasan Zencânî’nin Nazmü’l-Le’âl veya Manzume-i Akâid adlı eserinin şerhidir. En sonda yer alan ve birinci ağızdan aktarılan nota (65b) göre şerh 1209 / 1794 yılında Tokatta tamamlanmış, daha sonra şarih 1215’te Tokat’a bağlı Yaya karyesine müderris olarak geldiğinde eseri daha ayrıntılı olarak tekrar istinsah etmiştir. Bu nota göre eser, müellif hattıdır. Sayfa kenarlarında eklemeler vardır. Eser Arap harfleriyle yayımlanmıştır. MS 124 : Risale, mukaddimeyi takip eden 3 bölümden oluşmaktadır. Eser bittikten sonra 96b-100b: Çocuklara akıl baliğ olmadan iman ve islamın öğretilmesi hk. risale; 101a-105a: Namaz hk. risale.Paper type: MS 123, MS 124 : Beyaz, aharlı, filigranlı, suyollu kağıtCalligraphic style: MS 123, MS 124 : (Bozuk) nesih / Naskh scriptInk color: MS 123, MS 124 : SiyahNotes: Two different manuscripts bound in one volume. Written in 15 lines per page. Naskh script in black ink.Description of script: MS 123 : Yaprak sayısı : 65 / Satır sayısı : 15 / Yazı alanı boyutu : 125x90 mm / Kağıt boyutu : 180x125 mm / Yazmanın başı - sonu : 1b - 65b. MS 124 : Yaprak sayısı : 26 / Satır sayısı : 15 / Yazı alanı boyutu : 125x80 mm / Kağıt boyutu : 180x125 mm / Yazmanın başı - sonu : 69b - 95b
Binding and script features: Vişneçürüğü, zencirekli, deri ciltPhysical description: 2 manuscripts in 1 volume/ 29x16 cm.Contents: Birbirinden farklı 2 adet yazmanın bir araya getirilmesiyle oluşturulmuş ve ciltlenmiş bir eserdir (Yazma numaraları : MS 377, MS 378). MS 377 : Ia: İbrahim Settar Efendiye ait 1242 tarihli istishab kaydı, bir beyit ve 228 tarihli muhasebe kaydı; Ib Es-seyyid Mustafa Fehmi’ye ait 244 tarihli temlik kaydı; IIb: Sabit’in Şikârî denilen kadı için yazdığı kaside; 1a: Vehbî Efendi’nin Nabi ve Sabit’in ölümüne yazdığı tarih manzumesi, birkaç beyit, üstü silinmiş bir istishab kaydı, Abdullah Ahmed adına mühür ve nüshanın Halil Efendi’ye verildiğine dair not; 1b-20a: kasideler; 20b-60a: gazeller; 60b-62a: Rubailer; 62a-63b: müfredler; 64a-65b: Dere-nâme (bkz. 224/II). Eserin tenkitli basımı yapılmıştır (bkz. kaynakça). MS 378 : Çok sayıda nüshası olan eser yayımlanmıştır: Sâbit. (1990). Derename (ya da) = Hace Fesad ve Söz ebesi. T. Karacan (Haz.). Sivas: Dilek Basımevi. Paper type: MS 377, MS 378 : Beyaz, aharlı, suyollu kağıtCalligraphic style: MS 377 : Talik / Taʿlīq script. MS 378 : Bozuk nesih / Naskh scriptInk color: MS 377 : Siyah, başlıklar kırmızı. MS 378 : SiyahNotes: Two different manuscripts bound in one volume. Written as two columns in 21 lines per page. Taʿlīq script and Naskh script in black ink with purple brown leather binding.Description of script: MS 377 : Yaprak sayısı : II, 63 / Sütun sayısı : 2 / Satır sayısı : 21 / Yazı alanı boyutu : 192x107 mm / Kağıt boyutu : 288x163 mm / Yazmanın başı - sonu : II, 1b - 63b. MS 378 : Yaprak sayısı : 2 / Sütun sayısı : 3 / Satır sayısı : 32 / Yazı alanı boyutu : 192x107 mm / Kağıt boyutu : 288x163 mm / Yazmanın başı - sonu : 64a - 65b
Binding and script features: Ön deffe ebru kaplı mukavva, sırtı kahverengi deri, arka deffe yokPhysical description: 2 manuscripts in 1 volume, (various lines)/ 20,5x15 cm.Contents: Birbirinden farklı 2 adet yazmanın bir araya getirilmesiyle oluşturulmuş ve ciltlenmiş bir eserdir (Yazma numaraları : MS 363, MS 364). MS 363 : Eserde Arapça kelimeler harf ve hareke esasına göre alfabetik olarak sıralanmış, satır aralarında Türkçe karşılıkları verilmiştir. 160b’de son bulan eserden sonra farklı bir kağıda farklı bir yazıyla yazılmış olan başka bir sözlük vardır (bkz. 211/II). MS 364 : Eserde Arapça kelimeler harf esasına göre alfabetik olarak sıralanmış, satır aralarında Türkçe karşılıkları verilmiştir. 171a’da “y” harfiyle lugat son bulmuş ve Lugâtu’l-Vikâye başlığıyla yeni bir bölüm başlamıştır, fakat eksiktir. Bu eser, bir önceki sözlüğün arkasına sonradan eklenmiştir.Paper type: MS 363, MS 364 : Beyaz, aharlı, suyollu kağıtCalligraphic style: MS 363, MS 364 : Harekeli nesih-talik kırması / Shikasta Harakāt Naskh-Taʿlīq scriptInk color: MS 363, MS 364 : Siyah, başlıklar ve duraklar kırmızıNotes: Two different manuscripts bound in one volume. Written in various lines per page. Shikasta Harakāt Naskh-Taʿlīq script in black ink with captions in red. The back cover is missing.Description of script: MS 363 : Yaprak sayısı : 160 / Satır sayısı : 8 + 8 = 16 / Yazı alanı boyutu : 160x100 mm / Kağıt boyutu : 205x150 mm / Yazmanın başı - sonu : 1b - 160b. MS 364 : Yaprak sayısı : 10 / Satır sayısı : 9 + 9 = 18 / Yazı alanı boyutu : 150x95 mm / Kağıt boyutu : 205x152 mm / Yazmanın başı - sonu : 161b - 171b
Binding and script features: Kahverengi, beyzi şemseli, mıklepli, sırt ve köşebentler bez kaplı. MS 81 Tezhip özellikleri : Yazı alanı ve cetveller altın yaldız çerçeve içindePhysical description: 2 manuscripts in 1 volume; graphics/ 20,5x14 cm.Contents: Birbirinden farklı 2 adet yazmanın bir araya getirilmesiyle oluşturulmuş ve ciltlenmiş bir eserdir (Yazma numaraları : MS 81, MS 82). MS 81 : 1230 senesinin takvimidir. 1a’da 9 Rebiü’s-sani 1230 21 Mart 1815 gününün “Nevrûz-ı Sultânî olduğu kayıtlıdır. 2a’da iki zayiçe, 2b’den itibaren tarih cetvelleri bulunmaktadır. 9b yaprağı 1198 yılına ait imsak vakitlerini gösteren bir takvim parçasıdır. Muhtemelen sonradan buraya eklenen bu yaprak kopuk durumdadır. Aynı cilt içinde 11b’den itibaren tamamen farklı bir kağıda ve farklı bir yazıyla Fâzıl’ın Hûbân-nâme’si yer almaktadır (Bkz. 39/II). MS 82 : 10b’de bir lugaz ve Tırsî’ye ait bir gazel. Eserin çok sayıda nüshası vardır ve Arap harfleriyle yayımlanmıştır.Paper type: MS 81 : Beyaz, aharlı, filigranlı, suyollu kağıt. MS 82 : Sarı, aharlı, filigranlı, suyollu kağıt.Calligraphic style: MS 81 : Nesih / Naskh script. MS 82 : Rıka / Riq’a scriptInk color: MS 81 : Besmele, ana başlıklar ve bazı kelimeler altın yaldız, başlıklar kırmızı, cetvellerdeki bazı kelime ve rumuzlar kırmızı, yeşil ve kavuniçi. MS 82 : SiyahNotes: Two different manuscripts bound in one volume. Written as six columns in 27 lines per page. Naskh script and Riq’a script in black ink with captions in red and gold. Brown leather binding with flap.Description of script: MS 81 : Yaprak sayısı : 8 / Sütun sayısı : 6 (2b’den itibaren) / Satır sayısı : 27 (2b’den itibaren) / Yazı alanı boyutu : 165x95 mm / Kağıt boyutu : 205x140 mm / Yazmanın başı - sonu : 1b - 8b. MS 82 : Yaprak sayısı : 21 / Sütun sayısı : 2 / Satır sayısı : 23 / Yazı alanı boyutu : Değişken / Kağıt boyutu : 205x140 mm / Yazmanın başı - sonu : 11b - 32a
Binding and script features: Deffeler ebru kaplı mukavva, sırtı kahverengi deriPhysical description: 2 vol. in 1 (11 lines)/ 21x14 cm.Contents: Birbirinden farklı 2 adet yazmanın bir araya getirilmesiyle oluşturulmuş ve ciltlenmiş bir eserdir (Yazma numaraları : MS 147, MS 148). MS 147 : Yasin suresi ve özellikleri hk. kısa bir girişten (1b-4b) sonra tefsire geçilir. 1a’da kısmen yırtıldığı için okunamayan bir mühür vardır. MS 148 : 49b-50a’da fihrist vardır. Eser ilmihal şeklinde düzenlenmiştir. 1. bâb tahâretle başlar 55. bâb Hayzu’n-nifâs ile son bulur. 53b’de bir madeni paranın mühür şeklinde basılmış bir sureti. Eser Üstüvani Muhammed Efendi’nin, bir öğrencisi tarafından onun sohbetlerinden derlenmiştir. Fakat derlemeyi yapan kişi adını vermez.Paper type: MS 147, MS 148 : Beyaz, aharlı, suyolluCalligraphic style: MS 147, MS 148 : Harekeli nesih / Harakāt Naskh script Ink color: MS 147 : Siyah, keşideler ve yazı alanı çerçevesi kırmızı ; MS 148 : Siyah, keşideler, söz başları ve yazı alanı çerçevesi kırmızıNotes: Two different volumes bound in one volume. Written in 11 lines per page. Harakāt Naskh script in black ink with titles and borders in red. The volume has marbled paperbackDescription of script: MS 147 : Yaprak sayısı : 48 / Satır sayısı : 11 / Yazı alanı boyutu : 150x83 mm / Kağıt boyutu : 210x140 mm / Yazmanın başı - sonu : 1a - 48b. MS 148 : Yaprak sayısı : 118 / Satır sayısı : 11 / Yazı alanı boyutu : 150x83 mm / Kağıt boyutu : 210x140 mm / Yazmanın başı - sonu : 50b - 168a